hikoya
Bu voqea sodir bo‘lgan paytda, qizcha
endigina o‘n yoshga to‘lgan edi. O‘sha
kezlarda u maktab hovlisida va yo‘laklarda
bolalar orasida shodumon yugurib yurardi.
Yosh bolalarning sho‘xliklarini biroz tartibga
solish uchun o‘qituvchilar yuqori sinf o‘quv-
chilaridan navbatchilar tayinlaydigan
bo‘lishdi. Yuqori sinf o‘quvchilari esa bu
ishga chinakamiga kirishib, qattiq nazorat
o‘rnatishdi. Kichiklar nazarida navbatchilar
qandaydir samoviy qudratga ega edilar.
Bolalar ikki qator bo‘lib sinflarga
ko‘tarilayotganlarida, ular zinaning ikki
tomonida turib kuzatishar, tanaffus paytlarida
esa yo‘lka bo‘ylab yurishar va sinflarni
tekshirishardi. Kimdir yugurishdan o‘zini
to‘xtata olmasa yoki biror nojo‘ya ish
qilayotganda qo‘lga tushib qolsa bormi, uning
holiga voy – tanaffusning qolgan qismini
eshik yonida tik turib o‘tkazishga majbur
bo‘lardi. Bola bola-da, shumtakalar aksiga
olib, yangidan-yangi beboshliklar bilan
nazoratdagilarni aldab, begunohlarni jazoga
giriftor qilishardi. Qizcha shunaqa shumlikka
duchor bo‘ldi. U eshik yonida turganida o‘g‘il
bolalardan biri kelib orqasidan shasht bilan
itarib yubordi. Qizcha eshikdan otilib chiqib,
tartibni nazorat qilib yurgan yuqori sinf
o‘quvchilaridan biriga borib urildi. Yigit uning
qo‘lidan mahkam ushlab, eshik yoniga olib
keldi:
– Sho‘xlik qilganing uchun mana shu yerda
turasan!
Qiz boshini ko‘tarib yigitga qaradi. Bu ishni
uning o‘zi ataylab qilmaganligini, o‘g‘il
bolalar itarib yuborishganini aytmoqchi bo‘ldi-
yu aytolmadi. Tomog‘iga bir narsa tiqilib,
ko‘zlaridan marjon-marjon yosh yumalab
tusha boshladi. Yig‘isini tiyolmayotgan
bo‘lsa-da, jazolayotgan yigit ahyon-ahyonda
unga qarab qo‘yayotganini payqadi.
Qizcha eshik yonida qotib turar, ko‘zlaridan
hamon yosh oqardi. Nihoyat, yigit uning
yoniga kelib, cho‘ntagidan dastro‘mol
olgancha, qizning ko‘zlarini artib qo‘ydi. Nega
bunaqa qilganini ehtimol o‘zi ham bilmasdi,
balki shu tariqa qizga ozgina yordam
bermoqchi, ko‘nglini ko‘tarmoqchi bo‘lgandir.
Qiz yigitga minnatdorchilik bilan qarab qo‘ydi,
bir necha daqiqa ularning nigohlari
to‘qnashdi. Yigit qiz o‘ylaganchalik yengiltak
va toshbag‘ir emas, uning ko‘zlarida chuqur
ma’no, olijanoblik va mehr bor edi. Keyingi
darslarning qanday o‘tganini qiz payqamadi.
Yigitning nigohi qizning ko‘z o‘ngidan ketmas,
murg‘ak qalbida allaqanday mavhum, tumanli,
ammo shirin tuyg‘ular uyg‘ongan edi...
Daryo tugab, uyga qaytayotganda qiz: «Balki
u orqamdan qarab turgandir», degan o‘yda
boshini mag‘rur ko‘tarib ketdi. Biroq bu
paytda orqada yigitning qorasi ham
ko‘rinmasdi. Kechqurun uyquga yotayotganda
yana o‘zining eshik yonida turgani, yigit kelib
cho‘ntagidan dastro‘mol chiqargancha
ko‘zlarini artib qo‘ygani qizning xayolidan
ketmadi.
Ertasiga u maktabga o‘qdek uchib bordi.
Ehtimol bugun ham ular uchrashib qolishar.
Qizcha bu uchrashuvdan quvonar, birozgina
qo‘rqardi ham. Katta tanaffus paytida u bir
necha bolalar bilan quvlashib, ataylab
yigitning(davomi yuq)