Sen bilan bir o’n ikki oy…
Sen bilan bir o’n ikki oy…
Kinostudiyada ish avjida, o’tgan yil katta ekranga uzatilgan mashhur serialning yangi mavsumini suratga olish jarayoni ketmoqda. Shu sabab ishchi jamoa tarkibi ham yangi yil boshida bir necha o’n kishiga kengaytirildi. Studiya rahbari barchani yig’ib yangi kelganlarni birma tanishtirib qaysi ish o’rnida faoliyat ko’rsatishlarini belgilab berdi. San’atshunoslik oliygohining yangi bitiruvchilari bo’lgan Anvar va Rayhona ham shular orasida edilar. Anvar o’z yo’nalishi bo’yicha kamera ustasi operator etib, Rayhona esa husandon bo’lganligi sabab kino qahramonlari nutqlari ustida ishlovchi xodima sifatida ishga qabul qilindilar.
Institutda ba’zi ba’zida yuz ko’rishib qolishganlari uchun yangi begona muhitda bir birlariga o’zlarini anchayin yaqin his qilishdi. Yig’ilish tugagach yangilarga studiya binosi, nima qayerda turishi, qaysi lavozimda kimlar ishlashi yana bir bor eslatildi. Birinchi ish kuni shu taqlid yakunlandi.
Katta yo’lga olib chiquvchi nimqorong’u piyodalar yo’lkasidan tez tez yurib ketayotgan Rayhon ortidan ergashib kelayotgan sharpaga o’grildi. Yelkasiga ryukzagini ilgancha mayin kuyni hirgoyi qilib kelayotgan kishi Anvar edi. Tanish inson ekanligidan ko’ngli joyiga tushdi, yigitni negadir o’ziga hamroh qilgisi keldi.
- Assalomu aleykum. – dedi qiz o’ziga yaqinlashgan yigitga.
- Vaaleykum assalom Rayhonaxon. – alik oldi yigit ham jilmaygancha.
- Ismingiz…iimm?... – qiz eslamoqqa urindiyu negadir tanishtiruv jarayonida fikru hayoli boshqa narsa bilan band bo’lib o’tirgani pand berdi.
- Anvar. – tanishganimdan xursandman.
- Uzr eslolmaganim uchun. Menimcha bir joyni tamomlaganmiz?
- Ha shunaqa.
- Ismimni eslab qopsizu, men siznikini eslolmadim baribir hijolat bo’lyapman.
- O’qish paytidan sizni tanimayman.
- Aaa? – ko’zlari katta ochilgan qiz yigitga qaradi.
- Tadbirlarda ko’p olib boruvchilik qilgansiz… shundan. – yigit o’zgarmas sokin va erkalovchi ohangda gapni davom ettirdi, - Mana yetib keldik bekatga. Siz qaysi tomonga ketasiz?
- 17-marshrutkani kutaman. Sizchi?
- Yo’limiz deyarli bir ekan. Men tramvay deposida tushib qolaman.
- Hmm…
Yana o’qish va yangi ishlari haqida qizg’in suhbat qurishdi. Kelgan marshrutkada bittagina bo’sh o’rin bo’lgani sabab qizni unga o’tqazgan Anvar kech bo’lib qolgani sabab piyoda manzili tomon yura ketdi.
==========
Studiyada kun sayin ish avjiga chiqar, hamma tinmay mehnat qilar vaqt esa bir maromda soatlarni chiqqillatib qadam bosib o’tardi. Shu zayilda bir oy o’tdi. Bu orada Anvar va Rayhona ham ishga ko’nikib bir birlari bilan ancha chiqishib ketishdi. Ish vaqtida tez tez ko’rishishmasa ham ishdan so’ng ko’pincha birga qaytishar - yo’l bo’yi suhbat qurib bir birlarini zeriktirishmas edi. Tabiatan qiz ancha sho’x xushchaqchaq hamda yoqimtoy bo’lsa yigit ham undan qolishmaydi ammo har ishni reja bilan qilguvchi edi. Deyarli tengdosh bo’lganlari sabab sensirab gaplashadigan bo’lishdi.
- Bilasanmi? – bir kecha ishdan qaytishayotganda qiz yangi suhbat uchun mavzu ochdi.
- Nima?- yigit so’radi
- Studiyada ishlashga meni nima jalb qilgan?
- Xo’sh nima ekan?
- U bilan yonma yon ishlash… - qiz kulib ko’z qisib qo’ydi.
- Kim ekan o’sha baxtiqaro – sen bilan ishlayotgan? – yigit ham hazil bilan so’radi.
- Ma’ruf Aliyev! – qiz beixtiyor allaqanday hayajon bilan serial bosh qahramoni bo’lgan detektiv roli ijrochi nomini aytib yubordi.
- Qiziq…
- Hmm qiziq. Bilmaysanda uni qanchalik… exxx.
- Bilinib turibdi, yaxshi inson deyishadi. Rollari ham ajoyib.
- Shunaqa…
=========
Oylar bir birin quvdi – abri naysonli aprel keldi. Studiya ishlab berayotgan “mahsulot” – serial oldingi mavsumdagidan ham yuqori reytingga chiqdi. Rayhonani ham Anvarni ham o’z ishlarining ustalari deyish mumkin edi, yanada yutuqlarga yetish uchun tinmay mehnat qilishlari bunga sabab. Ammo endi ular birga ishdan qaytmay qo’yishdi. Ko’pincha Anvar tushlikdan so’ng qandaydir boshqa yumushini bahona qilib yo’qolib qolar edi.
Ishlarini tugatib ertangi kun uchun materiallarni tayyorlab qog’ozda chiqarib olgan Rayhona eshikdan ko’chaga chiqdiyu yuragi shuv etdi – ertalab ochiqqina havo edi, Kechga kelib osmon qovoq uygan: qop qora bulutlardan hozir yomg’ir quyadigandek tuyulardi. Soyabon olib chiqmaganiga afsus aytdi. Ha mayli bekatgacha ulguraman deya tez tez qadam tashlab keta boshladi. Yo’lka o’rtasidagi daraxt tagiga yetganda barglar shitirlashni boshladi. Ulgurmadi… Nima qilishini bilmasdan daraxtdan panoh kutgandek tagiga turib oldi.
- Xonim! Yordam kerakmasmi. – qo’lida soyabon ko’targancha qizga tomon Anvar kela boshladi.
- Viiyyy!!! – qiz quvonchdan qichqirib quvnadi.
- O’tgan kun aytgandim bahor havosiga ishonma deb. – qiz qo’lidan tutib soyabon tagiga tortdi.
Bekatga yetib kelishgach ajralishgach ajralishdi. Yigit yomg’irpo’shni yig’ib g’ilofga soldi.
- Bugun yumushlari yo’q ekanda? – kinoya qilgandek gap otdi qiz. – jin ursin loy tegibdi – deya etagiga qarab jahl qildi.
- Rahmat shart emas, kamina holis xizmat gadosi. Yomg’irni “zakaz” qilgan ham biz bo’lamiz. Loy tekkan bo’lsa yuvarsan… - yigit bamaylixotir gap qaytardi.
- Hmm RAHMAT! – jahldan tushmasdan dedi qiz. Sal ovozini pastlatib - Endi qachon kelarkin anavi “traktor”?!
Anvar yonidan smartfon telefonini oldida kovlay boshladi. Yomg’ir esa endi ancha tartibga tushib mayin yog’ishga tushdi.
- Anvar…
- Hmmm.
- Nima qilyapsan?
- O’zim. Zerikdim ozroq.
- Qizingga sms yozyapsanmi debman.
- Shunaqaroq, nima edi?
- Voy pismig’ey unaqa bola emasdingku. Kim u qiz? – qiz ayyorona kulib qosh qoqdi.
- Menga nima qipti? Sen har kuni “suyukliging” bilan gaplashyapsanku.
- Voy kimakan o’sha men bilmagan “sevgim” – handon otdi qiz.
- Ma’ruf akajonizda.
- Hmm shunaqa! – qiz ko’rding degandek boshini hiyol silkitib qo’ydi.
Ha mayli, ana yana bir kutganing “traktor” keldi. – telefonini cho’ntagiga solgan Anvar marshrutkaga qarab yurdi…
=========
Novdalarni bezab g'unchalar
Tongda aytdi hayot otini
Va shabboda qurg'ur ilk sahar
Olib ketdi gulning totini…
Gullar mavsumi ortda qoldi. Avji yoz keldi. Ijodkorlarning ko’p vaqti yopiq pavilionda o’tardi.
Har vaqtdagidek kechki mahal Anvar va Rayhona bekatda ko’rishishdi.
- Salom. – sho’x ohangda salom berdi Rayhona.
- Salom. – qo’lidagi telefonidan bosh ko’tardi Anvar.
- Rosa jigaringdan uribdida seni shu qiz.
- Haa nimasini aytasan. O’zingni ishlaring qalay?
- Gapni chalg’itmada kimligini ayta qol.
- Kimni kimligini?
- Sevganingnida?
- Men senga sevganim bor dedimmi?
- Unda kiming bor? Qizing bormi desam ha degandingku!
- Hm qizim bor – qi-zim! – bo’g’inlab takrorladi.
- Tovba qanaqa qiz? Farzandim deyapsanmi?
- Ha. Mendan ota chiqmaydimi?
- Voy o’lmasam, hali xotinim ham bor dersan.
- Yo’q uylanishga ulgurmadim.
- Jinnisan.
- Bilaman.
- O’zi nima bo’lyapti – boshim aylanib ketdi. Gap nimada tushuntirib ber.
- Senga oilam haqida gapirganlarim aslida…yolg’on – bekat o’rindig’ida o’tirgan Anvar chuqur o’yga toldi.
Rayhona yanayam o’yga toldi: uning oilasi haqida bilgani ota-onasi va bir singlisi bor. Otasi shafyor onasi uy bekasi singlisi litseyda o’qiydi. Nimasi yolg’on bo’lishi mumkin…
- Aslida ota onam yo’q… ikki yil oldin singlim uchalasi avtohalokatga uchrashgan. Ular olamdan o’tishgan, singlim esa nogiron bo’lib qolgan. Eshitish qobilyatini yo’qotgan. Shunga maxsus litseyga o’qishga berganman. – yerga mayus termulib qisqagina hikoya qildi Anvar. –hol ahvolini so’rab smsda yozishaman. Lekin qobilyatli – senga o’xshab istedod bor unda. Yozganlaridan op kelaman senga. O’qib ko’rasan.
- Anvar bilmagandim kechir. – har doim kulib yuradigan hamrohini bunchalar abgor kayfiyatga tushib qolishi Rayhonaning hayoliga ham kelmagandi.
- Sen nega kechirim so’rayapsan? Taqdir shu ekanda. – ko’zidan oqqan tomchi yoshni yashirish uchun yuzini burdiyu qaltiragan ovozidan nimalar qalbidan kechgani sezildi. – Iltimos bular haqda birov bilmasin.
Shu kundan Rayhonaning Anvarga mehri oshdi, eng yaqin do’sti bo’lgani uchun unga ko’proq e’tibor qilishga urina boshladi. Lekin ko’pincha ish sabab vaqt masalasi ikkisida ham muammo edi. Anvar ba’zida tushlikdan so’ng yo’qolib qolardi…
=========
Yoz ham oxirladi, barglarni oltin rangga bezab kuz keldi. Studiya ishlari muvaffaqiyat bilan ketyotgani uchun maoshga mukofot ham qo’shib tarqatishdi. Olgan oyligining hisobini qilgancha bekatga chiqqan Rayhonaga bugun Anvar ham sherik bo’lib ergashdi.
- Anvar.
- Hoo.
- Qiynalmayapsanmi?
- Yo’q hammasi joyida. O’zingda nima gaplar?
- Tinchlik. Bugun nima ko’rdim aytaymi?
- Nimani ko’rding?
- Montaj xonasiga kirganimda Ma’ruf akani tryuklari olingan tasvirlar ustida ishlayotgan ekanlar. Shunaqa zo’r sahnalar bo’pti. Eshikni buzib kirib 3-4taasini tazirini berdilar keyin ikkinchi qavatdan pastga sakradilar. Kelishgan kuchli qomatlari biram yoqib ketdi… - qiz berilib gapirardi.
Anvar yana telefonini kovlab o’tirardi.
- Hey eshityapsanmi? – yelkasidan turtdi Rayhon.
- Ayy. – qizni qo’li tekkan yerni siladi Anvar, yuzi ozroq burishib.
- Hmm, qo’limda tikon yo’q. seniyam aktyor bo’ging keldimi. Yelkangga nima qildi?
- Oyog’im qoqilib devorga urib olgandim. Shunga lat yedi shekilli.
- Seniyam qomating sportchilarnikidek bo’lgani bilan juda nozik niholsanda. – qiz yigitni kiyimi ostidan sezilib turgan ko’krak mushakgiga sekin musht tushirib qo’ydi.
- Shu nozik erkamanda…
- Indinga yangi mavsumga atalgan taqdimot bo’larkan.
- Ha shunaqa deb eshitdim.
- Senga qiziqmasmi? Meni Ma’ruf akani o’zi taklif qildilar. Nima kiyib borsam ekan?
- Allambalo kiyimlaring ko’pu, birortasi yarab qolar.
- Ular bo’maydi – men kechani malikasi bo’lishim kerak.
- Bunisi qiyin masala. – yigit mazah qigandek kuldi.
- Bitta joyda “shikarny”sidan ko’ruvdim. Yur do’kon aylanamiz.
- Mayli yur. Ko’raylikchi nimani tanlabsan.
Qiz yo’l boshladi. Shu yaqin orada joylashgan hashamatli savdo markaziga kirishdi. Oynavand har turdagi do’konlar joylashgan binoning tepa qavatiga chiqishdi. Vitrina ortida manikenga kiydirib qo’yilgan alvon rangli libosga imladi qiz. Yigit bir oz tomosha qildiyu bosh barmog’ini tepaga qilib zo’r ishorasini qildi.
- Kiyib ko’rmaysanmi?
- Qo’ysangchi, ololmaganimdan keyin… armonga solma meni.
- Yur dedim, boshlab keldingmi endi oxirigacha borasan.
Qiz noiloj do’konga kirdi. Mayin jilmayish bilan juftlikni kutib olgan sotuvchi qizga Anvar qizil ko’ylakni ko’rsatishini so’radi. Egniga libosni kiyib chiqqan Rayhonani ko’rgan Anvar endi ikki qo’li bosh barmog’ini ko’tarib yana ishora qildi.
- Juda yarashdi, huddi o’zizga tikilgandek. – deya sotuvchi ham tasdiqladi.
- Narxi qancha? – yigit so’radi.
Narxini eshitishgach Rayhona sekingina Anvarni qulog’iga shipshidi “Bitta maoshim zo’rg’a yetarkan, keta qolaylik”. Anvarning qoshi chimrildi.
- Kassa qayerda? – deya yonidan bir dasta pul chiqardi.
Haridni qilib do’kondan chiqishgach Rayhona hijolat tortib:
- Odamni rosa uyaltirdingda, bunaqa qimasliging kerak edi. Baribir rahmat senga. – ovozidan baxtli ekanligi sezildi.
- Hijolat bo’lma, endi bemalol malika bo’lasan.
- Ajoyib do’stim borda. Aytgancha buncha ko’p oylik olibsan – bilganimda men ham operator bo’lib ishga kirardim.
- Rizq nasibaga yarashada.
- Hmm to’xta, qarzdor bo’lishim yaxshimas. Yur sengayam narsa olamiz.
- Nima?
- Qara mana bularni – menga huv anavi qorasi yoqdi. – deya yon tomondagi peshtaxtaga terilgan soatlarni ko’rsatdi…
Shu kun ikkisi ham bir birlariga ajoyib tortiqlar berib uylariga qaytishdi.
=========
Ertangi kun…
Rayhona va Anvar uchun boshqacha boshlandi bukun. Bir necha marta to’qnash kelishdi. Har safar Anvar yangi soat taqqan qo’lini silkitib jilmayib qo’yardi.
Doimgidek ish tashvishlari bilan kun kechladi. Hamma ketishga tayyorlanib turgan zamon birdan shovqin suron ko’tarildi, yong’in chiqqanini bildirib maxsus qo’ng’iroq asabiy jiringladi.
Yuragiga tashvish oralagan Rayhona suratga olish maydonchasiga yugurdi, o’t o’chirish shlanglari bilan olovni deyarli o’chirib olishibdi. Maxsus sahna yonib kuyib ketibdi. Hamma bir biridan so’rab surishtirgan nima bo’ldi, kimgadir nimadir bo’ptimi?
“Bosh aktyor yonib ketibdi” degan ovoz eshitilib ketdi Rayhonaning qulog’iga.
“Nahotki Ma’ruf aka?!” yuragi tez urib o’zini yo’qota boshladi qiz.
“Men ko’rdim nima bo’lganini: portlash lavhasini olishimiz kerak edi” deb gap boshladi rejissiyor yordamchisi: “olov chiqaradigan moslama buziq ekan o’sha portladi, Ma’ruf akaga hech nima qilmadi… Faqat u kishi o’rnidagi kaskadyor yigit ozroq kuydi hech nima qilmadi qoganlarga…”
“Hayriyat bir kishi jabr ko’ribdi” yuragi ozroq taskin topdi qizni.
“men videoga oldim. Naqd ikki minut. Qanaqa yonib olovdan qochmoqchi bo’gani aniq tushgan” maqtandi bir yoshroq yigit sherigiga.
“qani menga ShareItdan otvorchi” “telegram gruppaga tashadim”….
- Borlaring hammang binodan chiqlaring. – deya baqirib berdi o’t o’chirish xizmati vakili.
Chiqish eshigi yonida turib toza havodan nafas olayotgan Rayhonaning ko’ngli endi tinchigandek edi.
“Bir kishi bo’lsa mayliga… shifosini bersin og’ir emasdir”
Shu payt shundoq oldidan zambilga solingan jabrdiydani ko’tarib o’tishdi. Bosh qismi yomonroq kuygan shekilli maxsus gumbaz qilib mato yopishgan – tanib olish qiyin. Lekin yotgan kishining mushtlari orasida siqimlab ushlab olgan narsa Rayhonaga noma’lum inson kimligini tanitdi - bu kuni kecha Anvarga sovg’a qilgan soat edi. Ha ha aniq o’sha, oyoqlari o’ziga bo’ysunmay ular ortidan yurdi.
- Kechirasiz bu kishi kim ekanlar? – tez yordam Mashinasi ortida turib kerakli hujjatlarni tez tez yozayotgan vrachdan so’radi.
- Anvar Malikov ekan ismi sharifi. Sizdan iltimos tanish bo’lsangiz oilasiga xabar qiling – studiya direktori u haqda to’liq axborot berolmadi.
- Ha taniyman… - arang javob qildi qiz. Ko’zlaridan endi yosh quyilib kela boshladi.
- Mana bu qo’l telefoni ekan, parolini bilmaysizmi? Balki shundan aniqlasa bo’lar.
- Bilmayman… to’xtang balki bilishim mumkin. – qiz telefonni qo’liga olib ekranni ochuvchi sirli so’zlarni taxmin qila boshladi.
Lekin hech qaysi taxmini amal qilmadi.
Operatsiya tugadi. Yo’lakka bajargan ishidan mamnun holda chiqqan yuz jarrohi bemorni kutib turgan uch kishi: bir erkak – studiya direktori va ikki qiz Rayhona bilan Anvarning singlisi Malikaga hammasi ko’ngildagidek o’tganini, ertalab tinchlantiruvchi dorilar ta’siri ketgach uyg’onishini hech qanday jiddiy asorat qolmasligini bot bot takrorlab ko’ngillarini tinchlantirdi.
- Rayhonaxon, agar imkoningiz bo’lsa shu qizchani uyingizga olib ketolasizmi? O’zim qarasha olmayman afsus – deya direktor iltiomos qildi. – hali yong’in tekshiruvi bilan bog’liq masalada mahkamaga chaqirishgan.
- Xo’p yaxshi bo’lardi.
Direktor ketdi. Kutish yo’lakchasida o’tirgan ikki qiz bir biriga termulishdi. Qayeridir akasiga o’xshab ketarkan, yanoqlari ko’zlari ayniqsa deya ichidan o’tqazdi Rayhona. Ikkisi erta tong bilan yana qaytib kelishga kelishib uyga qaytishdi. Malika yaxshi eshita olmasa ham labdan bemalol o’qib olar shu sabab bemalol suhbat qurish mumkin edi. Rayhon qizchaga ham o’z kravatidan joy solib yonma yon yotishdi. Malika qo’lidagi akasi telefoni ekraniga kirish kodini yozdi: RAYHONA keyin Rayhonga uzatdi. Malika o’qing deb pishirlab sekin orqa o’girib yotib oldi.
Nima qilishini anglamay Rayhona telefonni kovlay boshladi. Qiziqib foto galareyiga kirdi, bir necha o’nga yaqin suratlar bor ekan. Suratlarning yarmi oilaviy papkasida qolgani R nomlisida. Birinchi bo’limda oilaviy rasmlar asosan singlisi va Anvar, ikkinchi papkada esa faqat Rayhonning o’ziga bildirmasdan olingan rasmlari: ish paytida, hayol surib turgani, bekat yaqinida turgani…
Qo’llari qaltirab ketdi, ujoydan chiqib boshqa yerlarni ham qidirdi… sms bo’limida faqat Malikaga yozilganlari, aytarli qo’ng’iroq yo’q. Ammo eslatma (zametka) bo’limi turli yozishmalarga to’la edi.
Eng pastidan o’qishga tushdi:
1. “Bugun birinchi marta yaqindan uchrashdik. Ismimni aytib unga o’zimni tanishtirdim… u bilan haqiqiy tanish hayotim boshlandi” 07/01/20**
2. “Ikkinchi ish kunim zo’r o’tdi – endi uni har kuni ko’ra olaman…” 08/01/20**
---
(Rayhonaning yuragi allanechuk tuyg’ularga ko’milar nima bo’lyotganini anglamasdi, nahot uni kuzatib yurgan bo’lsa doim… har bir eslatmada deyarlik har kunlik xotiralar bitilgan edi)
---
35. “Uni yoqtirgani bor ekan – mashhur odam… negadir qizg’ondim juda” 12/02/20**
---
86. “Bugun yana birga qaytdik, ancha kundan beri suhbatlasha olmagandik. Kaskadyorlikka bekor o’tdim shekilli unga tuzuk vaqt ajrata olmayapman” 19/04/20**
---
150. “Hayotim haqida aytib berdim… yashirib yurishdan charchadim.” 25/05/20**
---
(Hamma eslatmada ularning suhbatlari: Anvarning unga aytolmagan dil izholari)
---
241. “Bugun men uchun eng baxtli kun – uni baxtga ko’milgan ko’zlarini ko’ra oldim.” 17/10/20**
…
=========
Oradan ikki oy o’tdi.
Studiya binosidan ishni tugatib chiqqan Anvar yuziga sovuq tegmasligi uchun sharfni yaxshilab o’radi.
- Birinchi kundan shuncha ishlaydimi odam degan? – ortidan tanish quvnoq ovoz eshitildi.
- Kutib qolmadingmi?
- Ozgina… shtrafini to’laysizda!
- Mayli, qancha bo’larkana..
- Juda qimmatga tushasiz azizim… - qiz yaqin kelib yigitning paltosi yoqasini silab sharfni yechib boshqatdan o’radi va chandiq biroz bilinib turgan yuziga labini bosdi…