Raqqosa 5(kamolov) copy (2-bet)

ikki barzangi uni o'rab oldi.

— Oh, hofiza shumidi hali? — Manzuraga qarama-qarshi turgani masxarali tirjayish qilib, Manzuraga yeb qo'ygudek qarab sherigiga ko'z qisdi. — Ja ketvorgan ekan-ku-a? Hofizalarni bunchalik zo'r bo'ladi deb o'ylamovdim, Jamshid.

— Ha endi, bu zo'ridan ekan-da, — dedi sherigiga javoban boshqasi. — Qani, xonanda singlim, mashinaga o'zingiz chiqasizmi, yo ko'tarib o'tqazib qo'yaylikmi?

— Yo'ldan qochlaring, — dedi hozir xunuk bir hodisa yuz berishini ko'ngli sezib Manzura. — Mashinang o'zingga buyursin. Qochlaring! Hozir akamga qo'ng'iroq qilsam, dabdalangni chiqaradi.

— Ie, Jamshid, xonandamizning akasiyam borakan, — Manzurani barmog'i bilan ko'rsatib kulib yubordi qarshisidagi barzangi. — Senam qo'rqib ketdingmi?

— Ha-a, — dedi orqada turgani. — Akasiyam ja anaqalardan bo'lsa kerak-a? Bizni o'ldirib qo'yarmikan-a?..

Manzura boshqa so'z aytishga ulgurmadi. Barzangilar turta-turta uni mashinaning orqa o'rindig'iga o'tqazishdi…

Manzuraning qarshilik ko'rsatishlari ularga kor qilmasdi. Qancha tashqariga qarab javdiramasin, na bir tanish, na militsioner ko'rina qolardi. Baqirishga urinardi. Lekin qo'rquv yo'l bermasdi. Baqirsa, yonidagi devdek yigitlar yonidan pichoq chiqarib so'yib tashlaydigandek tuyilardi…

Manzura indamaslikka, oxirini kutishga ahd qildi. Xayolan bo'lsa-da, xudoga yolvorishdan to'xtamadi. Yaratgan albatta mushkulini oson qilishiga ishondi. Shu asnoda shaharga kelganlariga, san'at yo'liga kirganlariga umrida ilk bor pushaymon bo'ldi.

* * *

Mashina o'qdek uchib shahar ko'chalarini birma-bir ortda qoldirgancha Manzura umrida ko'rmagan bir joyga yetganda to'xtadi.

Atrofdagi uylarning deyarli hammasi hashamatli edi. Ularga qarab turib bu yerda oddiy odamlar yashamasligiga amin bo'ldi.

Barzangilar hoynahoy baqir-chaqir qilmagani uchun kuch ishlatishga urinishmadi chog'i, pastga tushgandan keyin ham qo'pollik qilishmadi. Boyagi masxarali gap-so'zlar ham to'xtadi. Uni ikkalasi o'rtaga olgan ko'yi uch qavat qilib qurilgan hovli ichkarisiga olib kirdi.

Ichkarida uzun yo'lak zohir edi. Yo'lak oxirigacha borishdi-da, barzangilardan biri o'ngdagi eshikni ohista chertdi. So'ngra eshikni ochib Manzuraga «kir» ishorasini qildi.

Manzura sira qo'rqmasdan, vahimaga tushmasdan ostona hatlab ichkariga kirdi.

Kattakon, aylanasiga divan-u, servantlar tizilgan xona to'rida esa…

Salomat o'tirardi.

Manzura unga ko'zi tushgani hamono hammasini tushundi. Beixtiyor «Alpomish» filmidagi kampirning bir gapi xayoliga keldi.

«Qasos qiyomatga qolmaydi»…

Ha, endi kech edi. Manzura qancha chiranmasin, ayuhannos solmasin, baribir bularning qo'lidan qutula olmaydi. Xudo yor bo'lsagina, mushkulini oson qilsagina, ozod bo'la oladi, ixtiyori o'ziga o'tadi. Hozir esa chidashga, bardosh qilishdan bo'lak iloj topa olmasdi. Yana bir narsaga ishonardiki, bu maqtanchoq qiz baribir unga ziyon yetkaza olmaydi.

— Xush keptilar, hofizaxon, — dedi barzangilar chiqib ketgach, Salomat unga yaqin kelib. — Ha, qo'rqib ketdilarmi? Ja botiriydilar-ku o'qishda! Burnilari osmon edi-ku-a?

— Nega meni bu yerga opkeltirding? — so'radi Manzura sir boy bermay. — Ishing bo'lsa, o'qishga borib aytsangam bo'lardi-ku! Yo meni shu yo'lminan sindirmoqchimisan? Adashasan. Meni xudodan boshqasi sindira olmaydi. Shu ishni qilib xatoga yo'l qo'yding, dugona. Ertaga…

— Dugona dema mani! — kutilmaganda baqirib yubordi Salomat. — Sendaqa qishlaqilar manga dugona bo'lomiydi! Burningni artlaring manga dugona bo'lguncha!..

Manzuraga xuddi shu gaplar juda alam qildi. Javob qaytarish, Salomatni tuzlab tashlash niyatida og'iz ochdi-yu, ulgurmadi.

Narigi burchakda yana bir eshik borligini ko'rmagan ekan.

O'sha eshik ohista ochilib, qarshisida Botir paydo bo'ldi.

* * *

Bunisi endi ortiqcha edi. Manzura Botirning yuzsizlarcha boshqa xonadan chiqib kelib, kerilgancha o'tirgan Salomatning qo'lidan o'pib qo'yishi alam qilib ketdi.

— Hali sen shunaqamiding? — dedi Manzura ehtiyotkorona ortga tislanib. Xayolan shunday yo'l bilan qochib qolishni mo'ljallagandi. — Iflosligingni o'qishimda ko'rgandim-ku! Kamlik qilganmidi? Iflos! Shu zaharli ilon mendan ortiq bo'ldimi? Puli ko'p ekanmi? He xudo olsin sendaqalarni!..

Manzura Botirga nafrat aralash tikilib turdi-da, tashqari eshikni ochish uchun qo'l uzatdi. Biroq qo'li havoda muallaq qoldi. Eshik zarb bilan ochildi-yu, xonaga ikki tanish basharali barzangi va yana bir notanish yigit kirdi.

— Sen mening buyruqlarimni ado etmaguncha hech qayoqqa ketmaysan! — o'tirgan yerida qichqirdi Salomat. — Mening yo'limga ko'ndalang bo'lganing uchun hozir raqs tushasan. Qip yalang'och raqs tushib, Botir akamning tizzasiga o'tirasan. U kishi mana bu pullarni…

Salomat kissasidan bir dasta qog'oz pul chiqardi-da, Botirga tutqazdi. — Mana shu pullarni jirkanch siynalaring ustidan sochadi. Bo'l tez! Abror, opkellaring bu qanjiqni buyoqqa!

Afsuski, barzangilar qimir etmadi.

Abror degani o'sha notanish yigit bo'lib chiqdi. U uzun bo'yli, sheriklari kabi sovuqqon emas, aksincha, istarali edi.

— Nega qaqqayib turibsanlar? — yanada balandroq ovozda qichqirdi Salomat. — Ammamning buzog'iga o'xshamay, opkel ro'paramga anavini!

— Biz unday qila olmaymiz, singil, — dedi Abror sheriklariga bir qarab qo'yib. — Yaxshisi, bu fikringizdan qayting! Oxiri yaxshi bo'lmaydi.

— Nima? — Salomat bu gaplardan so'ng dast o'rnidan turdi-da, Manzura tomon zipilladi. — Hozir o'zim oboraman buni!

Ammo Abror uning yo'liga ko'ndalang bo'ldi.

— Sizga yaxshilikcha aytdim, — dedi u Salomatga nafrat aralash boqib. — Biz-chi, sizgamas, dadajoningizga xizmat qilardik. Endi dadajoningizam tushini suvga aytsin. Bizga olti oydan beri maosh to'lamadi, bu birinchidan, manavinaqangi «ishkal» ishlaringiz ja ko'payib ketdi, biz bunga kelishmagandik, bu ikkinchidan, qarshingizdagi qizning akasi yaqin tanishim bo'ladi, u odamni juda hurmat qilaman, bu uchinchidan! Agar jahlimni chiqarsangiz, hov anavi nusxaga qo'shib sizniyam «xapa» qip qo'yishimiz mumkin. Shunday ekan, tushungan bo'lsangiz, sekin joyingizga o'tiring!..

Salomat o'ylaganlari bu qadar chappasiga ketishini xayoliga ham keltirmagandi.

Oldiniga alami kelib Abrorni, yonidagi barzangilarni tarsakilab yuborishni mo'ljalladi-yu, Abrorning so'nggi gaplari qo'rqishga majbur etdimi, boyvachchaning qizi bo'lsa-da, shu tobda ojizaligini tan ola boshladimi, ishqilib, miq etmay ortga qaytdi-da, boya Botir tirjayib chiqqan xonaga kirib ketdi va eshikni u tomondan atayin qarsillatib yopdi.

* * *

— Singlim, manavi sheriklarim xato qip qo'yishibdi, — Abror Manzuraga yuzlanib, muloyim ohangda so'z qotdi. — Anglashilmovchilik bo'pti-da! Agar bu qizning niyati yomonligini bilishganda, unday qilishmasdi. Kechirasizmi?

Manzura yalt etib Abrorga boqdi. Yigitning nigohlarida yovuzlikdan, yuzsizlikdan asar ham yo'q edi. Ko'zlari kulib turar, ikki yuzidan samimiylik ufurib turardi.

— Mayli, nimayam derdim, — Manzura atayin shoshilayotganini namoyish etish uchun bir necha marotaba deraza tarafga qarab oldi. — O'zi bugun shunaqangi ifloslarminan uchrashadigan kunim shekilli.

— Men… Sizni oborib qo'yaman moshinamda, — Abror yonidagilarga ma'noli qarab qo'ydi-da, ikki hatlab tashqari eshikni ochdi. — Botir degan anavi nusxa sizga qadrdon bo'lganakan deb eshituvdim, rostmi shu, singlim?

Ayni pallada Manzura Botir haqida gapirish tugul, o'ylashni ham istamayotgandi. Shuning uchun Abrorning savoliga bosh irg'ab qovoq uyish bilan javob bera qoldi.

— Shunaqa nomardlar ham bor-da, xafa bo'lmaysiz, — dedi Abror tashqariga chiqishgach yarqiragan «Neksiya»si orqa eshigini ocharkan. — Murod aka aytganicha borakan.

— Siz akamni qaerdan taniysiz? — so'radi Manzura mashinaga chiqib o'tirishga shoshilmay. — Yo…

— Buning tarixi uzun, — dedi Abror yelka qisib. — Men… U insonni juda hurmat qilaman.

— Tushunarli. Aytgancha… Botirni…

— Xotirjam bo'ling, men anavi ikkalasiga tayinladim. Esini kiritib qo'yishadi. Sizni xafa qilgani uchun ulushini oladi.

— O'ldirishadimi? — qo'rquv aralash so'radi Manzura ko'zlari katta-katta ochilib. — Unday qilishmasin! Axir…

— Qiziqmisiz? — kuldi Abror. — Odam o'ldirish oson ishmas. Shunchaki… Och biqiniga bir-ikki tushirishsa, ko'zi ochiladi. Keyingi safar nomardlik qilmaydigan bo'ladi.

* * *

Abror uni pod'yezdining ro'parasigacha olib kelib qo'ydi. Lekin negadir ortga qaytishga shoshilmayotganini pastga tushib tamaki tutata boshlagandan keyin sezgandek bo'ldi. Manzuraning o'zi ham shuncha yaxshilik qilgan odamni qoldirib uyiga yo'l olishga istihola qilardi. Shu sababli birpas yer chizgancha tek turib qoldi. Abror esa qo'lidagini bir chetga irg'itdi-yu, hayron bo'lib Manzuraga tikildi.

— Uyingiz shu yerdamidi o'zi? — so'radi u yuqori qavatlarga bir-bir qarab olib. — Yo adashdikmikan?

— Yo'q, shu yerda, — dedi Manzura yanada xijolati ortib. — Ana, uchinchi qavatdagi deraza bizniki. Men… Uyga taklif qilay desam, o'zimdan boshqa hech kim yo'g'idi. Haligi…

— E, singlim, siz sira xijolat bo'lmang, — kulib yubordi Abror. — Shunga kirib ketolmay o'tirganmidingiz? Men shu yerda qolaman. Ochig'i… Buni sizga ayta olmayman. Kiring, kiravering uyingizga! Menga e'tibor qilmang!

Manzuraning yanada hayrati ortdi. Oxiri shunday bo'ldiki, Abrorni shu atrofda sevgan qizi bor-u, o'shani poylayotganga yo'ydi va muloyimgina xayrlashib pod'yezd ichkarisiga yo'l oldi.

* * *

Abrorning so'nggi gapi haqiqatan Manzurani shubhaga solib qo'ygandi.

Gapida qandaydir sirlar yashirin ekaniga borgan sari amin bo'la boshladi.

O'yladi, fikrladi, bu jumboqning yechimini topishga urindi. Qo'lidan kelmadi. Sira aqli yeta qolmadi.

Oxiri Murodga qo'ng'iroq qilishga majbur bo'ldi.

— Abror degan yigitni tanirmidingiz, aka? — so'radi Manzura qo'rqibroq. — Uzun bo'yli, yangi «Neksiya»si borakan.

Murod uning gapidan ovoz chiqargan holda kulib qo'ydi-da, darhol jiddiylashdi.

— Albatta taniyman, — dedi Murod jiddiylik bilan. — U yigit men bilan to'ylarga yuradi. Qo'riqchilik qiladi. Juda ajoyib yigit.

— U hozir domimizning yonida turibdi. Negadir keta qolmayapti. Men qo'rqyapman.

— Qo'rqma, bugungi bo'lib o'tgan ishlarni eshitdim. O'sha Salomatingam, Botirlariyam jonimga tegdi. Abrorning o'rtoqlariga tayinladim. Sal popugini pasaytirib qo'yishadi. Botirni shahardan haydab solishlarini tayinladim.

— Abror-chi? U nega ketmayapti?

— Abror seni qo'riqlaydi ehtiyot shart. Bilib bo'lmaydi, singiljonim. Bu yerlarni shahar deb qo'yibdi. Salomating kutilmaganda begona erkaklarni peshonangga yetaklab kelishdanam toymaydi. O'qishdan haydattirvorganim alam qilib yuribdi unga. Shuning uchun qo'rqmasdan o'tiraver. Abror seni qo'riqlasa, haqini oladi.

— Yana mening dastimdan ortiqcha pul sarflaysizmi? Keragi yo'q qo'riqlashning! Ketaversin, aka!

— Qaysarlik qilma! Men bilmasam shunday yo'l tutmasdim. Dam ol, darslaring bo'lsa, tayyorlan! Aytgancha, bir-ikki soatdan keyin o'zim ham borib qolaman! Gap bor!

— Xo'p, akajon, salomat bo'ling!

* * *

Manzura gaplashib bo'lgach, telefonini stol ustiga qo'ydi-da, asta balkonga chiqdi.

Ko'rib qolmasligi uchun juda sekin derazaga yaqinlashib pastga qaradi. Abrorning mashinasi hanuz joyida turibdi ekan. O'zi esa pod'yezd qarshisidagi o'rindiqqa o'tirib olgancha telefon kovlashtirish bilan band edi.

— Sho'rlik yigit, — dedi ovoz chiqarib o'ziga o'zi. — Juda samimiy yigit ekan. Ko'chada o'tiradi-da endi! Ichkariga chaqiray desam, qo'rqsam! Seni deb kelgan, shuncha yaxshilik qilgan odamni ko'chada qo'yish noqulay-ku, axir! Ammo shunday qilishga majburman. Odamlar hozir oyoqmas, tili bilan yuradigan bo'lib ketishgan. Xudo ko'rsatmasin, qo'ni-qo'shnilar ko'rib har xil xayolga borishsa, sharmanda bo'laman. Mayli, akam bilan kelishishibdimi, o'zlari biladi!..

Manzura ortga qaytdi-da, gazga choy qo'ydi. Aslida tomog'idan qil o'tmaydi. Ishtahasi xippa bo'g'ilib bo'lgan Botirni Salomatnikida ko'rgandayoq. Lekin baribir nimadir yeb olishi shartligini biladi. Murod och-nahor yurganini sezib qolsa, gap eshitishdan qo'rqadi.

— Akamning sheriklariyam o'ziga o'xshagan samimiy, mehribon, halol odamlar ekan, — dedi xona devoriga dardli boqarkan. — Anavi Abror ayniqsa, topilmas yigitga o'xshayapti. To'g'ri-da, yaxshi odam bo'lmasa, akam sheriklikka olmasdi. To'ylarga yursa, demak, ular hali ko'p ko'rishishlari aniq ekan. Biroq qandaydir sirliroq odamga o'xshayapti… E, boshida akamdanam hozirgiday shubhalangandim, qo'rqqandim. Teskarisi bo'lib chiqdi-ku!..

Manzura shu ko'yi o'n-o'n besh daqiqa o'tirib qoldi. Choy damlashga ham hafsalasi bo'lmay, choynakni gaz ustidan olib qo'ydi. Keyin yana balkonga chiqdi-da, qaytadan pastga qaradi. Manzara o'zgarmagan. Mashina joyida. Abror haliyam o'rindiqda o'tirgan ko'yi telefon kovlash bilan band edi.

* * *

Oradan ikki soatcha vaqt o'tdi. Manzura o'ringa cho'zilgancha xayol surib yotgandi. Ko'zi ilingan ekan. Tashqari eshikning bezovta taqillashidan uyg'onib ketdi va seskanib o'rnidan turdi-da, kiyimlarini yo'l-yo'lakay to'g'rilab borib eshikni ochdi.

Murod kelibdi. Yonida esa Abror kulimsirab turardi. Odatga ko'ra, Manzura akasining bag'riga kirib, yelkasiga bosh qo'ydi-yu, darrov o'zini nari oldi.

— Xo'sh, yaxshi o'tiribsanmi? — so'radi ichkariga kirishgach, Murod Abrorni ham balkon tarafga boshlarkan. — Ishqilib, u maraz qiz ziyon yetkazib qo'ymadimi senga?

— Ziyon yetkazib ko'rsin-chi, — dedi Manzura mahzun tortib. — Judayam bezbet ekan.

— Qo'yaver, boyning arzandasi-da! Bosar-tusarini bilmay qolganakan. Abrorning o'rtoqlari beradi adabini!.. Xo'-o'sh, singlim, bizning vaqtimiz ziq Abrorminan. Seni bir ishdan ogoh qip qo'yay deb birrovga kirdim xolos.

— Voy, ovqatlanib, gaplashib o'tirmaymizmi? — yuzi tundlashib Murodga umid bilan tik boqdi Manzura. — Doim kelasiz-da, darrov ketib qolasiz. Aytgancha, aka, Ro'zixon opamni bugun tush ko'ribman. Ertalabdan berisiga sog'inib o'tiribman opajonimni.

— Ko'nglingni to'q qil, — Murod akalik mehri tovlandimi, Manzuraning boshini ohista silab qo'ygach, davom etdi. — Yaqinda borib kelamiz ikkovimiz. Hozir esa eslab qol. Agar xotirangda qolgan bo'lsa, o'qishga kirayotganingda shahar to'ylariga oboraman degandim.

— Ha, esimda.

— O'sha kun keldi. Ertaga katta to'y bor. Ja kazo-kazolarning to'yi. Nikoh. Sen bosh hofiza bo'lib borasan. Xursandbek yordamchi bo'ladi. Yalla-pallalarni qoyillatib turadi. Eshitding-a, tayyor bo'lib turgin ertaga, o'zimiz kelib opketamiz. Aytgancha, Abror ham biz bilan birga bo'ladi.

Shunday deb Murod yuziga fotiha tortdi-da, dast o'rnidan turdi. Ular oldinma-ketin yo'lakka chiqishdi.

Murod Manzura bilan yana quchib xayrlashdi. Manzuraning vujudi yana orziqdi. Akasi borligidan g'ururlanish tuyg'usi a'zoyi badanini jumbushga keltirib, titrashga, hayajonlanishga majbur etdi.

Aslida shu tuyg'u anchadan beri Manzuraga juda yoqib qolgandi. Uni vujudida tuydi deguncha, ko'ngli yayrab, sevinchdan yorug' olamga sig'may keta boshlardi…

Murod shosha-pisha zinalardan pastga tusha boshladi. Manzura esa zina so'ngidagi tutqichga suyangancha ularni ma'yus kuzatib qolayotgandi.

Daf'atan keyingi qavatga tushaverishda Abrorning bir muddat to'xtab, o'ziga tikilganini payqab qoldi.

Yigitning bu qarashlarini endi ko'rayotgandi.

Abror bir necha soniyaga unga o'tli boqqan bo'lsa-da, ilg'amay qolmadi.

Lekin u qadar e'tibor ham qilib o'tirmadi. Bu tikilishni shunchaki havasi kelganga yo'ydi-yu, yelka qisgancha ortga qaytdi.

* * *

Ertasi kunigacha negadir Abrorning so'nggi qarashi ko'nglini bezovta qilib o'taverdi. Manzuraga uning xushomadgo'ylarcha qarashi sira yoqinqiramagandi.

«O'zi erkaklarning hammasiyam bir go'r ekan, — o'ylardi u Murod va'da qilgan to'yga astoydil hozirlik ko'rarkan. — Faqat akamdan boshqasi. Botiriyam, Abroriyam g'irt xushomadgo'y va nomard. Unaqalardan hech qachon qiz bola yaxshilik ko'rmaydi. «Ishim bitguncha, eshagim loydan o'tguncha» qabilida ish tutishadi. Ha, mayli, menga nima? O'zlariga qiyin. Hali xudoyim xohlasa, o'sha nomard Botir ham jazosini oladi. Meni qaqshatyaptimi, xudo jazosiz qo'ymaydi…»

Manzura o'zini majburlab miyasidagi Abror va Botirga tegishli xayollarni bir chetga haydadi-da, Ro'zixon opasini ko'z oldiga keltirdi.

Ha, u haqiqiy o'zbek ayolining timsoli ekan. Shunaqa odob bilan kiyinarkan, madaniyat bilan gaplasharkanki, san'atkor xalqi Ro'zixon opadan o'zbekcha madaniyatni o'rgansa arziydi. Manzuraning esa yelkasiga baxt qushi qo'ndi. Boshidan qancha mushkulotlarni, og'ir kunlarni, alamlarni o'tkazmasin, akasi va opasini ko'z oldiga keltirgani hamono barcha g'uborlari tarqaydi-ketadi.

Iloyim akasiyam, opasiyam juda-juda uzoq yashashsin! Shunda Manzuraning qalbida armoni bo'lmaydi. Birini otam ham akam, birini esa onam ham opam deydi. Ularga suyanadi. Ular bilan faxrlanib, g'ururlanib yashaydi. Qishloqqa nasibasi qo'shib, akasi aytganidek katta hofiza bo'lib borganda ham, ashula boshlashdan oldin akasi va opasini Rabotqishloqliklarga tanishtiradi. Yangitdan, ataylabdan tanishtiradi. Toki, Bozorgul ammasiga o'xshagan vahshiylarning tili kalimaga kelmay qolsin. Kuysin-u, kul bo'lsin! Eh, qaniydi o'sha kunlar kela qolsa tezroq!..

* * *

Vaqt ham asta-sekin asrga yaqinlasha boshlagandi. Manzura deyarli tayyor bo'ldi. Akasi «ketdik desa bas, sumkachasini qo'liga oladi-yu, tashqariga chopadi…

Shu tobda tashqari eshik ohista taqilladi. Murod bo'lsa, bu taxlit sekin taqillatmasdi. Demak, boshqa birov kelgan.

«Ha-a, — ko'nglidan kechirdi Manzura. — Anavi Abror bo'lsa kerak. Akam uchinchi qavatga chiqishga erinib uni zipillatgan shekilli…»

Manzura istamaygina borib eshikni ochdi.

Haqiqatan, Abror ekan.

Lekin yigitning rangi paxtadek oqarib ketgan, qo'llaridan tortib, tizzalarigacha dag'-dag' titrardi.

Manzuraning ko'ngli darrov g'ash tortdi.

U biror kor-hol bo'lganini oldindan sezib, bir muddat so'zlashga o'zida kuch topa olmay turdi.

Abror esa shu ahvolda Manzuraning taklifini ham kutib o'tirmay, ichkariga kirdi.

Hozir qo'rqishga o'rin yo'q edi.

Manzuraning ikki xayoli nimalar bo'lganini taxminlash bilan band edi.

— Nima bo'ldi? Tinchlikmi? — nihoyat so'rashga jur'at etdi Manzura. — Akam qani?..

Abror nimadir demoqqa shaylandi, taraddudlandi. Biroq u ham darrov gapirib yuboradigan ahvolda emasdi.

— Gapirsangiz-chi, akam qani? — endi balandroq ovozda so'radi Manzura. — Pastdami? Nima bo'ldi o'zi? Xudoyim-ey, namuncha chaynalasiz? Gapirsangiz-chi mundoq!..

— Akangiz yo'q, — dedi Abror yer chizib. — Murod aka… Avariyaga uchrabdi!..

— Nima? Avariya? Q-qanaqasiga avariyaga uchraydi? Qachon?

— Sizni olish uchun kelayotganda, chapdagi ko'chadan «Kamaz» katta tezlikda chiqib, Murod akaning mashinasini yanchib o'tib ketibdi…

Bu gaplar go'yo Manzuraning qulog'iga kirmasdi. Bir muddat kalovlanib, garangsib turdi-da, Abrorni tashqariga tortqilay boshladi.

— Yuring, meni akamning oldiga oboring! Yuring!

— Albatta, — dedi Abror ehtiyotkorlik bilan Manzuraning yelkasidan tutib. — Faqat shovqin ko'tarmang, iltimos! Bu ham endi…

— Bas! — deya Abrorga nafrat aralash boqdi Manzura. — Meni akamning oldiga oboring! U o'lmagan! O'lmagan mening akam, o'lmagan!!!

* * *

Abror kasalxona ichkarisiga mashinani olib kirdi-da, rulni orqa tarafga burdi.

Kasalxona orqasida o'likxona bor edi.

Manzura hech narsaga, hech kimga qaramasdan, to'g'ri o'likxonaga yaqin borib, eshikni kuch bilan taqillata boshladi. Zum o'tmay, eshik ochilib, qarshisida oq xalat kiygan baland bo'yli, qorindor, rangi zaxil va sovuqqon erkak hozir bo'ldi.

— Nega shovqin ko'tarasan, qizim? — so'radi u bir Abrorga, bir Manzuraga nazar tashlab. — Bu yer katta xolangni uyimi?

— Qoching yo'limdan, — baqirdi Manzura. — Akamni ko'rishim kerak, akamni!..

Abror o'zini ancha idora etib turgani bois sekin vrachga yaqin bordi-da, yotig'i bilan tushuntirdi.

— Oka, bugun soat kechki uchlarda Murod Xoliqov degan odamni opkelishuvdi. Avariyaga uchragan…

— Shunaqa demaysanlarmi? Hay, qiz, ichkariga kirgandan keyin baqir-chaqir qiladigan bo'lsang, tashqariga irg'itvoraman, bildingmi? Jim kirib, jim chiqasan!

— Menga aql o'rgatmang, — dedi Manzura ko'z yoshlarini tiya olmay. — Odammisiz yo mahluqdan tarqaganmisiz? Odamlar yaqinini yo'qotib ado bo'lyapti-yu, gapirgan gapingizni qarang!..

Vrach indamadi. Ularga yo'l bo'shatdi