MUHABBAT JILG`ALARI: Biz tanlagan yo`l... (XIII- QISM...)
MUHABBAT JILG`ALARI: Biz tanlagan yo`l...
Avvalgi
I - II -
III - IV -
V - VI -
VII - VIII -
IX - X -
XI - XII - Qismlar...
XIII - Qism...
Madinani bunday qilishini kutmagan edim. Lekin tushunaman, kutilmagan taklifdan esankirab qoldi. Ketib qolganidan xovotir olib, ortidan kuzatib bordim. Uyiga yetib olgaini ko`rganimdan so`ng, keyinroq gaplashib olishimizni dilimga tugub uyga qaytdim. Bir necha kun, o`zida kelib, qayta o`ylab olishi uchun tinch qo`ydim.
* * *
Inistitut xovlisida kursdoshlarim bilan turgan, edik. Bollardan biri yo`l tomonga ko`z tashlab, kulib hammani e`tiborin Shodiya va velasaped yetalagan bir yigaitga qaratdi: Shu bilan unashtirilibdi!
Yigit bo`ychan, istarali, turishidan oddiy oyla farzandiga o`xshaydi. Qo`lida velasaped, Shodiya bilan gaplashib keldida, u bilan inistitut eshigi yonida xayrlashdi.
Shodiya biz yonimizga yaqinlashganda, bollardan ajrab chiqdim.
- Salom, Murod!
- Salom...
Birga ichkariga kirib bordik.
- Tabriklayman, respublika boshqichiga chiqibsiz? -dedim.
Shodiya, Zulfiyaxonim qizlari, musoboqasida inistitut nomidan qatnashayotgan edi.
- Rahmat...
- Ha, boyagi yig`it, qarindoshizmilar, kuzib kelishdi? - dedi, kursdoshimni aytganlari rostmi yolg`onmi aniqlab olish maqsadida.
- Bo`lagan kuyov!
Alanechuk, fahir bilan aytdi, bu so`zlarni.
- Iyaaa! Pochchamilar, tabriklaryman...
- Ha, rahmat...
- Qayerda o`qiganlar pochcha?
O`yladim, Shodiya ziyoli oyla farzandi. O`zi ham, adabiyotni sevadigan qiz. Shunga kuyovniham Shodiyadek bo`lsa kerak deb o`yladi.
- Arqon eshadigan sexda ishlaydilar!
- Boshliqmi? -dedim, shoshib.
- Yo`q, oddiy ishchilar...
Uning javobidan, tilim lol qoldi. Shodiya oldiga ulkam maqsadlar qo`ygan, o`z maqsadlari yo`lida tinmamay harakat qiladigan qiz. Men uni bir boy-badavlat yoki biror ilm-fan, kishilariga turmushga chiqadi, deb o`ylardim. Shodiyani so`zlarida, ko`zlarida bo`lajak turmush o`rtog`iga hurmat, fahir tuyg`ularni sezish qiyin emasdi.
- Olloh ziyoda qilsin. Bir-birizga juda mossiz, pochcha ko`ngli toza insonligi ko`rinib turibdi...
- Rahmat... - so`zlarimdan mamnun kipriq qoqib qo`yar, shu asnoda menga o`ychan bir lahza termuldi, - O`zizni ishlariz yaxshiga o`xshamaydi?
- Eeeh, dugonayz...
Negadur unga hasrat qilgim keldi.
- Urushib qoldizmi?
- Sizlarni sirdosh deb o`ylardim! O`zi hechnarsa aytmadimi?
- Yo`q, o`zgarib qolgani sezdim!.. Ammo ohirgi paytlar ichimdagini top bo`lib qolgan...
- Menam shu ichidagini topolmayabmanda!
Shu payt qo`ng`iroq chalindi.
- Sizga yordamim tegar!
- Qanday?
- Bilmadim, balki darslardan keyin ko`rishsak, o`ylab ko`rardik...
- Kelishdik.
Darslardan keyin uni eshik yonida kutib turdim. Ammo menga qanday, yordam beradi, hayolimga tuzukroq fikr ham kelmasdi.
U chiqgach, suxbatni yo`lda davom ettirdik.
- Shodiya, - asta uyga qaytarkanmiz so`radim, - Har holda qizbolasiz, ayol ko`nglini ayol yaxshiroq tushunadi! Birorta maslat bermaysizmi?
- Dushanba kuni 8-mart. Balki biror yaxshi sovg`a olarsiz?
- Madina sovg`aga ko`nganda qaniydi, har kuni sovg`a berardim. Madina boshqa qizlarga o`xshamaydi, uni olami boshqa.
- Buyog`ini o`ylamabman!
- Keyin, nigoh uzugidan oliroq sovg`a bo`larmidi!.. -deya ko`ntagimdagi uzukni qo`limga oldim.
- Qo`lini so`radizmi? -Shodiya qutichani qo`limdan olib, hursindi - Rat etdimi?
- Ha, rat etti!
- Bunga yetarli sabblari bordur?!
- Buni o`yladim.
- Ha, tushunaman juda murakkab vaziyat...
Shodiya bu gapi bilan, Madinani juvon men esa uylanmagan yigit ekanligimniga shama qildi.
- Shodiya siz Madina bilan qachondan buyon dugonasiz? -dedim, Madinani men bilmagan fel-atvorini bilish uchun.
- Maktabda 1-sinf vaqtimizdan buyon.
- Yoshligida qanday qiz edi?
- Mehribon, yuvosh, kezi kekganda sho`x-shaddoq qiz bo`lgan... Judayam iqtidorli edi, 3, 4 sinfdan boshlab sherlar yoza boshlagan. Hatto sherlarini, Guncha, Gulhan jo`rnallarida ham bosib chiqishgan. Aslida menda ham sheriyatga ilhom uyg`otgan u bo`ladi. Yuqori sinfga o`tgach esa, raqobatlasha boshladik. 8-sinf payti bir o`quv yili davomida 100 donadan ortiq sher yozgandi. Bilasizmi sherlarini ko`pi qay mavzuda bo`lgan?
- Qanday?
- Muhabbat... - Shodiyani bolalik hayollari olib ketdimi, bir lahza yuzida tabassum bilan o`ychan bo`lib qoldi, - Hatto uyalganidan sherlarini hechkimga ko`rsatmas edi... O`sha kezlari, orzu qilar edik, hatto baxslashganmiz, kim avval Zulfiyaxonim mukofatini qo`lga kirishi haqida... Chiroy qiz bo`lgani sabab oshiqlarini sanog`i yo`q edi!..
- Yo`g`eee! -dedim, rashkim kelganidan, ohirgi gapi yoqmaganini bildirib.
- Oshiq yigitlarni, hech biriga qiyo boqmasdi...
- Rostanmi? -dedim, kinoyali qilib. - Juda qiziq!
- Ishonavering, ayni haqiqat... - Shodiya bir kulib qo`ydi, - Orzumand, hayolparast edi... Sevgan yigtini ham o`z tasovurida yaratgan, va uni sevar edi...
- Rost, juda hayolparas!
- Ha yana, juda chiroyli raqisga tushadi...
- Tug`ulgan kunizda ko`rgan edim...
Bir lahza o`sha oqshom hayolimda gavdalandi. Chindan ham juda chiroyli raqisga tushgandi, haratlari juda nozik va jozibali edi.
- Ha, esizda ekan! - Shodiyani o`ychan ko`zlari, mahzun tortib ketdi, - Ohirgi yillarda uni, o`sha kungidek baxtiyor o`ynagani ko`rmagan edim... Murod siz uning orzularidagi insonsiz. To`siqlarni yengib o`ting, uni baxtli qiling...
- Inshiolloh, albatta baxtli qilaman, agar o`zi ham buni istasa!.. Lekin Madina, hali tayyor emasga o`xshaydi... Yetmaganiga ammajonimiz, - kinoya qildim, - Hecham menga ishonmayabdilar. Madina bilan birga bo`lishimizga tish-tirnog`i bilan qarshilik qilayabdi...
- Barno opa, yaxshi ayol, gaplashsez tushunadi... Bilay xato qilgan, shunga o`zini ayobdor biladi shekili... Ehtimol qayta xato qilishdan qo`rqar...
- Qanday xato?
- Madina maktbda o`qiyotgan paytlari edi. Onasi olamdan o`tib qoldi. Keyin otasi boshqasiga uylandiyu, bolalar tarbiyasini o`z xoliga tashlab chetelga ketib qoldi. Akasi o`z xolicha, Madina o`z xolicha yashay boshladilar... Bir kuni kechga yaqin biznikiga keldi. Biznikida qolishni so`radi. Nimadur ro`y bergandi, uni buday holatda hech qachon ko`rmagan edi, hayoli o`zida emas, judayam parishonxotir. Tunda birga yotgan edik. Yarim tun, uyg`onib ketib qarasam, uxlamay o`tibdi, ko`zi to`la yosh... Sabani so`radim, aytmadi. Ertasi kuni esa, biznikidan to`g`ri ammasinikiga ketib qoldi. Keyin ancha vaqt o`tgach, dardini o`zi yorib qoldi... - Shodiyani ovozi paslab, nafasi tiqib qoldi, bir muddat jim turdida, ko`zidagi yoshlarni sidirib tashladi pichirladi, - Aka degan nomga noloyiq iblis... Singilga tilga olib bo`lmas, taklifni aytibdi...
- Lanati...
Bu gaplardan keyin, ikkimiz ham, ancha vaqt jim qoldik.
- Shu voqealardan so`ng, Madinani hayotga bo`lgan ishtiyoqi so`nib qoldi. O`qishga kelmay qo`ydi. Ammasiga shogirt bo`lib salonda ishlaydi boshladi, faqat kun o`tqazish uchun, yashayotgandek go`yo...
- Akasi hozir qayerda?
- Uy-joylarini sotib, qandaydur ishlar qilib yurdi. Ammo ishlari yurishmay qayoqlargadur yo`qolib ketgan... - qalbimda akasini jozolash kabi istaklar paydo bo`lganini sezgandek, havotirli qarab qo`ydi, - Qo`lizni bulg`ashizga arzimaydi. Jazosini olloh bersin... -dedi.
- Ha... - uni so`zlarini maqulladim, - Dadasichi?
- U kishini, ohirgi marta ko`rganimni eslolmayman!
``Qanday ota o`zi? Madinadek qizini taqdiriga beyfarq qarasaya! Birkun qizini uvoli tutmasmikin!``
- Ammasini bu gaplardan habari bormi?
- Yo`q...
- Ammasini, onamdek ko`ram degandi?
- Eeeeh, Barno opa onalik qilaman deb shoshib, xatoga yo`l qo`ydi...
- Madinani, o`zidan katta insonga turmushga berganimi?
- Bu hammasi emas... Barno opa bilan u kishi oligohda birga o`qigan. Aniq tafsilotini bilmayman, lekin Madinani qulog`iga quyganki, katta insonga turmushga chiqsang, o`rtadagi rishtalar ota-qiznikidek bo`ladi, oylangda baxti bo`lasan degan...
- G`irt bemanilik! - yuragim, allamdan achishib ketdi, - Madina nega ko`ndi, o`zi hayronman?! -dedim.
- Hali bu hammasi emas! Nikoh o`qilayotganda, Madinani yonida edim. O`sha vaqtdan biroz avval, kimdur o`sha insonni nikohida boshqa ayol ham borligini aytgandi... Madina shuni bilib, domla rozilik so`raganda, indamadi... Uyog`i esa, masqarabozlikni o`zi bo`lib ketdi. Domla ham kazzob ekan, hech qaysini amalni, dinimiz qoydasi bo`yicha qilmadi. Beshinch marotaba so`raganda, Madinani biqinidan kuyov chimchib oldi, u esa ``Voy!`` deb yubordi. Shu ham hisobga o`tarmish! Domlani aytishicha bu ``Voy-voy!`` nigoh deyilar ekan!
- Astog`firulloh...
Bu gaplardan keyin, nima deyishni ham hayroman, insonlarga nima bo`lyabdi o`zi, hudodan ham qo`rqishmaydilar-a!
- Shodiya, bazan o`ylab qolaman! O`zgalar taqdirini, o`yinchoq qilgan insonlar, bir kun badal to`lashini bilarmikin?
- Bilmadim... - uni yuzi qizarib, ko`zlarini olib qochdi. Balki o`zi ham bir safar meni shunday o`yin qilgani esiga tushgandur! - Balki bu uning taqdiridur. Ahir olloh har kimning taqdirini peshonasiga bitib qo`ygan-ku!..
- Yo`q, aslida inson bilmaydi peshonasiga nima yozgani... Taqdir deya, jim qarab turgandan, uni o`zgartishga, yakunini yaxshi tomonga burishga harakat qilib ko`rish kerak... - hayolimga kelgan o`ylardan qonim gupurib ketdi.
- Nima qilmoqchisiz?
- Kurashmoqchiman... - qadamimni tezlatdim, - Hammasini shu bugun hal qilaman...
Ruhimda telvabor tuyg`ular jo`sh urib ketdi.
``Armon qalbim ostonasiga qadam qo`yolmaydi! Qo`limdan nimayki kelsa barchasini qilaman. Toki, umrim poyonigacha afsuslanmayin...``
Salonga shitob bilan bortirib kirdim. Ko`zim faqat Madinani ko`rdi, qolganlarga qaramadim ham.
- Buyoqqa yur... -dedim qo`lidan tutib.
- Nima qilmoqchisiz?
Qo`lidan mahkam tutib tashqariga olib chiqdim. Ammo ko`chada, muammoni hal qilib, hammaga sharmanda bo`lishni o`ylab, Madinani uyi tomon tortqiladim.
- Qayoqqa?
- Hammasini gaplashib olamiz...
- Yo`q, qo`yvoring!
- Jahlimni chiqarma... - baqirib yubordim, - Jimgina ortimdan, yuraqol jonim...
Zinadan yuqori ko`tarildik. Uyining eshigi yonida to`xtadim.
- Och... - jovdirab jim turaverdi, - Och eshikni, bafurja gaplashib olaylik!
Eshikka istamaygina kalit soldi. Ichkariga kirib ulgurmasimizdan, ammasi ham izimizdan yetib keldi.
- Bu nima qilganing? - ko`zlari go`layib, baqira ketdi, - Bizni sharmanda qilmoqchimisan?
- Barno opa, iltimos qizishmay meni eshiting... - Madinani qo`llaridan qattiq uchlab oldim, - Men jiyanizni yaxshi ko`raman... Unga uylanmoqchiman...
U: Madinani er ko`rgan, men esa, uylanmagan yigit ekanligimni, bizni oyla qurishimiz no tog`riligina, men juvanga emas, bokiraga uylanishim, Madina ham vaqti kelsa tengini topib ketishini haqida, maruza qila boshladi. Lekin uni gaplarini eshitishni istamasdim. Balki a`qil bilan aytilayotgandur, biroq meni sevgilimdan ayrishiga davat etayotgan so`zlarga quloq solgim kelmasdi. Uning so`zlarini qabul qilaolmasdim.
- Men Madinani yaxshi ko`raman, u esa meni. Bizlarga shu kifoya, birga bo`lishimiz uchun...
- Yo`q, men sizga turmushga chiqolmiman! -dedi, Madina qo`lini bo`shatishga urunib.
Atayin ammasini yonida e`tiroz bildiryabdi. Bu ayol unga nimalar degan, qulog`iga qanday gaplarni quyg`an bilmayman. Ammo bu e`tiroz, Madinani yuragida jarang sochayotgan so`zlar aksi emasligi aniq.
- Javobingni oldingmi, endi ket...
- Ketmiman... Bu javob uniki emas, sizniki. O`zizcha unga, nima yaxshi, nima yomon deb o`qtirgansiz!..
- Biror gap aytgan bo`lsam ham, uni foyasi uchun... Jiyanimni o`z qizimdek ko`rganim uchun, aytganman...
- Ehhh, ammajon... - hitob qildim, - Onalikka davo qilyabsizu, ammo Madinaga zulim qildiz. Nima uchun, 17 yashar qizaloqni turmushga uzatdiz?
- Senga nima?
- O`zizni onadek ko`rsatyabsizu, ammo onasi emassiz...
- Bass qiling! -dedi Madina.
- Madina agar seni o`rningda o`zini qizi bo`lganda, hech qachon, qizini o`zi tengi erkakni juft o`rnida tasovur ham etolmasdi...
- Sen hechnimani bilmisan!
- Bilganim, menga Madina kerak...
Ammasi, menga nohush bir qarab, qo`ydida, boshini salgina chayqagancha ko`zlarini Madinaga, achinibgina tikdi. Birdan ko`zlari tez-tez pir-pirab ketdi, nigohlari jovdirab, o`ng kafti bilan og`zini to`sdi va deraza tomonga yuzini burib oldi.
- Barno opa, siz ayiblagim yo`q, men sevgan insonga aziz kishilar menga ham qadirli. Bilaman Madinaga yomonlikni ravo ko`rmaysiz. Lekin menga ham ishoning, birgina imkon bering? Ahir sizdan dunyoni so`ramayabman. O`z muhabbatimni so`rayabman...
Ko`zlariga yosh qalqib, teskari qarab, artib oldi. Bizga qaramadi ham, bo`g`iq ovozda hirilladi.
- Ihtiyori o`zida, qanday qaror qilsaham qo`llab-quvatlayman... -deb chiqib ketdi.
Asta Madinani qo`llaridan tutib namovlangan yuzlarini artdim.
- Jonim, endi qaroringni ayt.
Boshini chayqab, so`ng quyi soldi.
- Yo`q...
- Nega? - ohista yuzlaridan silab erkaladim. Uni tushunishni istadim. - Rat etganingdan keyin sababini ham tushuntir?
- Sizga turmushga chiqolmiman. - shivirladi. - Sizni yaxshi ko`rmiman...
- Ishondim, endi ketaymi? - u jim bo`lib qoldi. Iyagidan yuqori ko`tardim, biroq hamoq qovoqlar pastga qaragan, - Ko`zimga qarab: sizni sevmayman, deb ayt ketaman...
Aytolmasligini bildirib yo`q, deganday bosh chayqadi.
- Yaxshi ko`rasan ammo birga bo`lolmisan-a?
- Hmm!
- Unda minani hohlaysan? - baqirdim.
- Hechnarsa! - deya yig`lab yubordiyu o`zi nari oldi.
- Nima istaysan! Qo`lingni so`ramagunimgacha, yaxshi eding, nega dabdurisdan aynib qolding, tushuntir?
- Baxtli edik, nega unday qildiz?
- Tavba... Visolga umid berolmasang, muhabbat olovida nega yondirding? Nahot mening ozularimni zig`ircha qadri bo`lmasa?
Savolimga javob bermadi, ko`zlarini yerga qadagancha yozlaridan dona-dona yosh oqa boshladi.
- Jonim seni istiroblaringni tushunaman, mayli javob berma, lekin yo`q dema! - asta o`zimga tortib bag`rimga oldim. Yuzini chap ko`ksimga bosdim. - Eshit yuragim dupirini... Sensiz qolishidan qo`rqib, o`z o`rnidan chiqib ketagudek tipirchilayabdi... Rahim qil bu yurakka, ``Yo`q!`` degan so`zing uni bir umirga hasta qiladi... Rozi bo`l, jonim! ``Ha!`` desang, bass... Bu yurak nimalarga qodirligini ko`rasan. Bu yurak biz uchun shunday makon yaratadiki! Bu makonda armon yo`q, dard yo`q, hijron yo`q, mahzunlik yo`q. Bu makanda muhabbat va visol hukmron bo`ladi. Tuyg`ularimiz, shabnam misol tiniq, pokiza hislar og`ushda, yashaydi... ``Ha.`` degin Madinam...
- Qiynamang! -dedi, ingrab.
- Yig`la jonim, ko`nglinni dog`lagan g`uborlarni ko`zyoshlaring yuvib ketsin... - asta sochlaridan siladim, - Yig`layver...
Shu zaylda uzoq vaqt turdik. ``Ha!`` demadi. Asta qo`yib yubordim va undan uzoqlashdim. Cho`ntagimdagi nigoh uzukni oldimda qo`liga tutqazdim.
- Ol buni Madinam... Senga atab olgandim. Taqib olsang roziliging alomati deb bilaman va umrim ohiricha yoninga bo`laman... Taqmasang ham bu senik, chuni sen uchun olganman... Vada beraman, hozir mendan nimani talab qilsang shuni qilaman... Hohla itdek hayda, hohlasang ``Qol!`` deb ayt...
Hamma so`zlarim, yurakdan aytilayotgan qasamim edi. ``Ket!`` desa ketaman, undan hafa bo`lmayman, ammo hech qachon yomiga qaytib kelmayman. ``Qol!`` desa, hech narsaga qaramay yonida qolardim.
Birdan qutichani ochdiyu, uzukni barmog`iga soldi va meni qattiq quchib oldi.
``Hayryat, ollohimga ming shuku!``
Shu ishni salgina kech bajarda, toqatim yetmay, yuragimni kuydurayotgan, olovimda yonib ketgan bo`lardim. Uning jismini quchog`imda his etib, ko`nglim tog` qadar yuksaldi.
- Men qo`rqaman, odamlarni gap-so`zidan... - pichirladi. - Meni deb boshiz egilsa chidolmayman!
- Qo`rqma... Yodimda bo`lsang, bo`lgani! - u asta ko`zlariga qaradim, - Senga vada beraman, hech qachon yuzinga solmayman!
- Men bundan tashvishda emasman... - so`zlarida o`zgacha dadillik sezildi. - Men... Men bokiraman...
- Nima deding? - quloqlarimga ishonmay, so`radim: - Qanaqasiga?
Qo`llarimdan chiqib, ko`zlarini artib olarkan, devonni bir chetiga o`tirdi.
- Hozir aytib beraman, boshidan...
Bir muddat, bu gapdan esankirab qoldim. Keyin uni ishorasi bilan asta yoniga o`tirdim.
- Ayt...
- Uydan ketib qolgandim... - deya gap boshladi, atayin ``Nega!`` demadim. Chunki tafsilotlarini Shodiya aytgan edi. - Ammamlarnikda yashadim. O`zlari katalakdek joyda turadi. Pochcham yilni ko`p qismini tog`da birovni asalarilariga qaraydi, oylasini boqadi. Ammamning ham, ishlari o`lda-jo`lda edi. O`zlarini, uchta farzandlari bor. Men esa ularga ortiqcha boqimanda edim... Bir kuni hayotdan to`yib ketdim. Ohiratimni ham o`ylamay, o`z jonimga qast qildim. Ammo ammam qutqarib qoldi... Ko`p o`tmay, bir inson menga og`iz soldi... Aht qilgan edim, ko`rmi, karmi, nog`ir insonmi kim bo`lsaham o`sha insonga jufti halol bo`lib, xonadonini obod qilishga, uni baxti uchun yashashni niyat qildim. Bir kim kelsa, o`shanga turmushga chiqmoqchi edim. Ammamni uylaridan ketsam, hechkimga yuk bo`lmasam bo`lgani edi, erimni kim bo`lishi ayamyatsiz edi. So`ratgan kishini yoshi kotta ekan, o`z esa hali uylanmagan... Uchrashuvga chiqdik, yaxshi inson bo`lib ko`rindi, rozi bo`ldim. To`y kuni ham juda tez kunda belgilandi. Lekin men ishongan inson, aslida yolg`onchi bo`lib chiqdi. Nigoh o`qish uchun domlani huzuriga kirayotganimizda, notanish ayol kelib qulog`imga shivirladi: e`ringni boshqa xotini bor deb. Aslida meni ogoh etgan ayolning o`zi ham, bo`lajak erimga jazman ekan. Hotinbozga turmushga chiqmasligim kerakligini o`yladim. Ammo to`yni to`xtatishga qo`rqdim, chunki pochcham va ammam meni ko`p bora, bu insonga tegib ketishdan qaytargandi. Men esa ularga quloq solmagan edim, rayim qarab to`yim uchun borlarini men uchun sarf etishayotgan edilar... Lekin baribir oz bo`lsada e`tiroz bildirdim, biroq kech bo`lgandi. Erim g`irrom yo`l bilan bo`lsada, ihtiyorimni olishdi... Odamlar nazlida men uni xotini bo`lsamda, aslida meni bu nigohni tan olmasdim, chunki hamma amallar noto`g`ri bo`lgandi. Keyin biz, qonunan nikohdan o`tmagandik ham... Shunga qaramay unga xotin bo`lishga rozi edim, lekin avval hammasini shariyat va qonunga muofiq bajarishi kerak edi. Chimildiq ostonasida, turib ollohni nomi bilan qasam ichdim. Hamma amalni bajarmasdan turib, qo`lini tekkassa, o`sha kuniyoq bu xonadon o`ligim chiqishini aytdim... Majbur bo`ldi, birinchi kundonoq xonalarimizni boshqa-boshqa qilishga. Shahtimdan qo`rqib, qo`l teqqazmadi, ammo talabimni ham bajarmadi... Bora-bora bunga ko`nikdik, ular doyim: sen go`daksan, senga uylanmasligim kerak edi, der edilar. Ichib olgan kunlari esa, o`zlaridan qo`rqib, umuman uyga kelmas edilar... Rost tillari yomon edi, beyayov so`kardilar, ammo o`zlari yaxshi inson edilar... Olloh rahmatiga olsin! Bo`lgan voqeani hammasi shu...
Madini so`zlarini eshitib, ko`zlarimdan yosh chiqib ketdi. Ko`zyoshlarimni ko`rsatmaslik uchun, uni quchoqlab oldim.
Ichimda tinmay ollohga shukronalar aytardim, shu bilan birga Sadir akani ohiratini so`rab duo qilardim.
- Bokiraligimni, siz bilasiz! Lekin odamlar nazlida men, kimnidur xotini bo`lgan juvonman...
- Odamlarni gapiga etibor bermayman!
- Adashasiz, kimdur yuzizga aytganda suyaklarizgacha zirqirab ketadi...
- Bardoshim yetadi... Sening buloq suvedek, bokira ekanligingni, sen, men, olloh bilsa bo`ldi. Kimgadur isbot qilishimiz, kimnidur ishontirisha majbur emasmiz...
- Oylazdegilarchi?
- Ularga yotig`i bilan o`zim tushuntiraman...
- Tushunishmasachi?
- Bo`ldi bass... Hozir hech narsani o`ylashni istamayman...
Madinaning bokiraligi, hudoyimni menga atadgan inoyati bo`ldi.
* * *
O`sha kuniyoq, qishloqqa jo`nadim. Hammasini oyimga aytib, Madinaga sovchi bo`lib borishlarini so`ramoqchi edim. Nazarimda endi hammasi qil sug`urgandek oson hal bo`ladigandek tuyulardi.
- Ha, bolam tinglikmi? -dedilar, hafta ohiriga yetmay kelganimni ko`rib.
- Ha tinchlik, sizga aytadigan gaplarim bor edi...
- Qulog`im senda o`g`lim...
Qanchalik o`zimga ishonch, tog`dek jasorat bilan kelgan bo`lmay, oyimning bir qarashlaridayoq, salobatlari bosib, tilim aylanmay qoldi. Qanchalik istagim balant bo`lmasin, Madina haqida bir so`z ham aytolmadim. Ohirgi ikki yilda qishloqdagi, shinfdoshlarimdan bir