Adashgan avtobus 5 (kamolov) (3-bet)
босган эди, автобус учқур тулпорлардай олдинга ташланди ва қулаётган айвон машинага тегишига бир баҳя қолди. Автобус юриб кетаркан, чанги ортида қулаган айвоннинг шарақлаган овози эшитилди. Демир машина ҳужжатлари ва юкдонни очиб, унинг ичидагиларни бир-бир кўздан кечириб борарди. Оппоқ қозоқи қалпоқ ҳам топиб олди.
– Жамшид, эҳтимол, манавини кийиб оларсан.
– Майли, – деди Жамшид машинани тез ҳайдаб бораркан, қалпоқни кийиб ойнага бир қараб олди.
– Қалай, ярашдими?
– Ҳа! – деди йигитлар.
Ўртадаги нохушлик андак кўтарилгандай бўлди.
– Эҳтиёт бўл, Жамшид. Секинроқ ҳайда. Биринчидан, бетоб холанг бор, иккинчидан, тез ва бетартиб ҳайдашинг маҳаллий милицияда шубҳа уйғотади, – деди Демир.
– Иложи бўлса, катта постларни айланиб ўтишимиз керак.
– Ҳа. Иккинчи даражали йўллардан жануб томон бораверамиз.
– "Москва – Тошкент" поезди юрадиган темирйўл бор-ку, ҳалиги.
– Ҳа-ҳа, нима эди?
– Ўша йўлга етиб олсак, унинг ёнидан кетган текис машина йўли бор. Мен буни болалигимда дадам билан Москвага борганимда кўрганман. Қозоқ даштларидан икки сутка юргандик. Ўшанда йўлни томоша қилавериб зерикиб кетгандим.
– Тўғри, ўша йўлга чиқиб олсак, яхши бўларди. Мабодо машина бузилиб қолгудек бўлса, поездга ўтириб ҳам кетаверардик.
Шундай қилишди. Холани шифохонага олиб киришди. Аммо зотилжам касаллиги хуруж бериб турган маҳали, унинг устига, қаттиқ қўрқиб кетгани учун юраги дош бера олмагани ва шу туфайли вафот этганини айтишди. Уни ўраб-чирмаб ватанга олиб кетишга қарор қилишди. Нилуфар оғир қайғуда қолди.
Бошқаларга ҳам дори-дармон, дўкондан бир оз булка нон, минерал сув сотиб олишди-да, чоғроқ йўлдан темирйўл сари равона бўлишди. Ҳаво тобора совиб борар, изғирин шамол эсарди. Олтой шаҳарчаси ортда қолиб, шувоқлар чийиллаб овоз чиқараётган даштликлар бошланди. Аммо автобус ичи иссиқ бўлгани учун ташқаридаги юз-кўзни очирмайдиган совуқ изғирин йўловчиларга таъсир этмасди. Фақат иккита машина сиғадиган поёнсиз йўл даштлик бағрига тобора сингиб, қарши томондан келаётган машиналар сони камайиб борар, туя боқиладиган қозоқ ўтовлари онда-сонда кўриниб қоларди. Шу зайл юз километрлар юрилгач, оқшом чўка бошлади. Шамол кучайгандан кучайиб, қор тўзони машина ойналарига уриларди. Йўлда бир-икки қўл кўтарган йўловчидан бошқа ҳеч ким учрамади.
– Ҳой Демир, анави Рудикдан бир хабар олиб қўяйлик. Музлаб қотиб қолмасин, тағин.
– Нима, салонга чиқариб оламизми?
– Ўша ифлоснинг башарасини кўргани кўзим йўқ. Қўлларини бўшатиб шу ерга ташлаб кетаверайлик. Машинасини кейин божхона ёнидан олаверади.
– Майли, – деди Демир.
Улар автобусни бир четга олиб машинадан тушишди. Совуқ шамол юз-кўзларини чимдиди. Юкхонани очиб Рудикни тортиб олишди-да, оёқ-қўлларини бўшатишди.
– Мени кечиринглар, бошқа бундай қилмайман. Тавба қилдим!
– Ўчир овозингни, даюс!
Йигитлар яна автобусга чиқишди. Рудик ўзини қолдириб кетишаётганини кейинроқ пайқади.
– Ҳой, мени ташлаб кетманглар. Ахир бу ерда очликдан музлаб ўламан-ку! – қичқирди у.
Жамшид автобусни ўн-ўн беш метр юргизиб тўхтади.
– Демир, анавинга нон бериб қўяйлик. Очидан ўлмасин тағин.
Рудик уюшиб қолган оёғини аранг судраб бир-икки қадам ташлаган ҳам эдики, Демир чопиб келиб қўлига яримта бўлка нонни тутқазди-да, изига қайтди. Эшик қарсиллаб ёпилди.
– Ҳой, у ёққа кетманглар! Йўл йўқ, у ёқда! Орқага қайтинглар, адашасизлар! – дея бақирган Рудик кимсасиз йўл бўйида қўл силтаганича қолаверди.
Қор тобора қалинлашиб борар, аста-секин йўл буткул қор билан қопланиб, унинг йўл экани ҳам сезилмай, белгилар ҳам кўринмай қолди.
– Жамшид, шу ерда тўхтайлик, – деди Демир.
– Нега?
– Бирорта транспорт ўтишини пойлаймиз. Кейин ундан йўлимизни сўраймиз. Бунақада адашиб қоламиз, ёқилғи ҳам оз қолди.
– Ҳа, – деди Жамшид ва бензин кўрсаткичига эндигина кўзи тушиб, эси чиқаёзди. Чунки атиги ўн литрча қолибди.
Автобус тўхтади. Бироқ бир соатлар ҳам турдиларки, бирорта машинадан дарак бўлавермади. Қор бўрони тобора кучайиб борар, двигатель ўчириб қўйилгани учун салон ичи ҳам тез совиб борарди. Йўловчиларнинг ҳаммаси деярли ухлаб қолишди. Фақатгина баъзилар бетўхтов йўталар, Нилуфарнинг "Вой, онам!" дея фарёд чекиб, зорланиши, гўдакнинг қорни очиб йиғлаши жимликни бузиб турарди. Кўп ўтмай оғир чарчоқ ва асабийлашишлар таъсириданми, поёнсиз, оппоқ даштликда кўз тикавериб Жамшиднинг кўзи илинди. У рулга бошини қўйгани ҳолда қаттиқ ухлаб қолди.
* * *
Йўловчилар қанча ухлашди, билишолмади. Автобус ичи жуда ҳам совиб кетган, ойналари музлаб, теварак бутунлай кўринмай қолганди. Гўдак яна биғиллаб йиғлай бошлади. Барно иложсиз эрини уйғотди.
– Ҳой, туринг, дадаси. Музлаб қоламиз-ку!
– Н-нима?
– Совуқда музлаб қоламиз деяпман. Шофёрни уйғотинг, ё жўнайлик, ё печкасини ёқсин.
– Ҳа, хўп, – деди Бекзод ва Жамшиднинг елкасини силтай бошлади. – Ҳой, уйғонинг, музлаб қолдик-ку!
Жамшид аранг ўзига келди. У ширин туш кўраётганди. Тушида қор ёғаётган боғлар ичида Нилуфар ва бир неча болачалар билан қувлашиб қор бўрон ўйнашарди. Кибриё хола уларни кузатиб кулиб ўтирарди.
– Нилуфар, – деб қўйди у.
– Мен Нилуфармас, Бекзодман. Машинани юргизинг, жўнайлик, деяпман.
Жамшид уйқусираб аланглади.
– Қаердамиз ўзи?
– Билмасам.
Жамшид эшикни очмоқчи бўлди. Очилмади. Музлаб қолибди. Елкаси билан бир-икки урганди, очилиб кетди ва ғувиллаб совуқ шамол билан қор уюми урди. Эшикни тезда ёпди.
– Йўл қани?
– Билмасам.
– Қаёқдан келаётгандик, қаёққа борамиз?!
Бекзод ҳайрон бўлди ва асабийлаша бошлади.
– Мен қаёқдан билай. Рул сизнинг қўлингизда-ку, ахир. Билиб-билмай ўтираверадими? Давай, тез бўлинг! Бу ерда совуқда музлаб қоламиз.
– Қаёққа бораман?
– Қаёққа бўларди, таможняга-да!
Мотор ҳам совиб қолибди, аранг ўт олди. Чироқни ёқди, ғира-шира бепоён даштлик, оппоқ қор бўронидан бўлак ҳеч нима кўринмасди. Қор қалинлашгани, теп-текис майдонда йўлдан асар ҳам қолмаган, жануб қаёқда, шимол қаёқдалигини билиб бўлмасди. Жамшид таваккал қилиб автобусни нотекис йўл бўйлаб ҳайдаб кета бошлади. У теварак-атрофга умид билан боқар, бирор йилт этган чироқни ёки қорайиб кўриниши мумкин бўлган иншоотни изларди. Эллик-олтмиш километрча йўл босди ҳамки, ҳеч нарса учрамади. Ёқилғи кўрсаткичи тобора пасайиб борарди. Ҳадеганда тонг ҳам отавермасди. Ниҳоят яна тўхташга тўғри келди. Чунки бензин жуда оз қолганди. Жамшид аввал тонгни қаршилашни, сўнгра бирор чорасини кўришга қарор қилди.
Ниҳоят тонг отди. Шамол тинган, қор эса ҳамон тинмасди. Йўловчилар бир-бир уйғониб оёқларининг чигилини ёзиш учун туша бошлашди. Қор бир қаричдан зиёд ёғибди. Йигитлар қор билан юз-қўлларини ишқаб юзларини ювган бўлишди. Теварак-атроф бир текис оппоқ, бирорта қорайган нарса кўзга ташланмасди.
– Қаёққа келиб қолдик-а? – сўради йигитлардан бири.
– Яхшилаб қаранглар-чи, симёғочлар бормикин? Симёғочлар ўтган жойда албатта йўл бўлади, – деди Жамшид.
– Ҳеч қандай симёғоч кўринмаяпти, адашибмиз, шекилли.
– Энди нима қиламиз?
– Бирор кимса ўтиб қолар.
– Ўтмаса-чи?
– Яхши ният қилайлик.
– Бўлмаса, болалар, ўт ёқайлик. Ҳам исинамиз, ҳам узоқдан бизни кўришади.
– Майли, ҳамма ўтин терсин!
Йигитлар тарқалиб, дўмпайиб турган қор уюмларини титкилай бошлашди. Аммо бир оз шувоқ новдаларидан бўлак ҳеч нима қўлларига илинмади. Бунинг устига, егуликлари ҳам тугаганди.
– Бу ерда яна бир кеча қолсак ҳам очликдан, ҳам совуқдан музлаб ўламиз, – деди Бекзод маъюс.
– Нима қиламиз бўлмаса?
– Пиёда жўнаб темирйўлга етиб олишимиз керак.
– Қанча бензин қолди?
– Ўн километрга етади.
– Бўлмаса, тугагунча юраверайлик.
– Қайси тарафга?
Йигитлар оқаришиб қолган осмон томон боқишди ва қуёшни излашди. Аммо оқиш осмонда қуёшнинг нишонаси сезилмасди.
– Қуёш кўрингунича бир оз кутамиз.
Кимдир тўпланган шувоқлардан аланга олдирмоқчи бўлиб газетани ғижимлаб ёқди. Аччиқ оқ тутун димоқларини қитиқлади. Бу нажот гулханига ўхшаб кетарди.
Бекзод ва Барно асабийлаша бошлашди. Улар гўдакларини нобуд қилиб қўйишдан чўчишарди. Ансора билан Аслия Кибриё холанинг жасади устидаги матони тикишда Нилуфарга ёрдамлаша бошлашди. Уни бирор жойга кўмишга ҳам ҳайрон эдилар. Чунки ер кавлашга асбоб ҳам йўқ. Бунинг устига, ер музлаган, чуқур кавлаб бўлмайди. Иложи борича мурдани ўзлари билан олиб кетишлари керак. Ниҳоят, Бекзоднинг тоқати тоқ бўлди.
– Ҳой, ҳайда машинангни. Бўлмаса, ўзимиз пиёда кетаверамиз.
– Ихтиёрингиз, – деди Жамшид бепарво.
– Нима дединг?! Гўдагимга агар бир гап бўлса, сени ўлдираман! – деди Бекзод ва Жамшидга ташланиб уни дўппослай кетди.
Йигитлар чопиб келиб уларни ажратишди. Асаблар янада таранглашди.
– Бўпти, кетдик! – деди Жамшид.
Яна бепоён оппоқ даштликлар бўйлаб кета бошладилар. Ҳамманинг кўзи деразаларга михланган, гўё ҳозир бирор кимса, машина ёки ўтовга кўзлари тушиб қоладигандай илинж билан боқишарди. "Автобус бензини ҳозир шу ерда тугаб қолса-я, унда нима қиламиз", деган хавотирлик барчанинг хаёлини чулғаганди. Аммо кўп ўтмай шу ҳолат ҳам юз берди. Ёқилғи тугаб, автобус бир-икки силтанди-да, тўхтаб қолди.
– Ҳа, нима гап? – сўради Бекзод шоша-пиша.
– Етиб келдик, – деди Жамшид ва чуқур хўрсинди.
Бекзод нима қиларини билолмай карахт ҳолда туриб қолди ва хотинига қичқирди:
– Барно! Тез бўлинглар, кетамиз!
Барно атрофдагиларга нажот нигоҳи билан қаради-да, кўзлари ёшланди.
– Бошимизда шу кўргулик ҳам бормиди энди? – деб қўйди у ва гўдагини ўриндиққа ётқизиб, тагини қуруқлаш учун оча бошлади.
Аёллар ҳам унга қарашди. Сумкаларини бўшатиб латта-лутта, эски кийимларидан узатишди. Ансора белидаги жун рўмолини ечиб берди. У билан чақалоқни яхшилаб ўрашди.
– Биз ҳам бирга кетайликми? – сўради Аслия шеригидан.
– Э йўқ. Кўпчилик нима бўлса, биз ҳам шу-да...
Бекзод юкларини, Барно гўдагини кўтариб тахминан жануб деб мўлжалланган тарафга кета бошлашди. Йўловчилар уларни оғир нигоҳ билан кузатиб қолишди. Ансоранинг юзларидан дувиллаб ёш тўкилди. Татьяна Алёнага биз ҳам кетайлик, дегандай маъноли қаради. Дугонаси нима деярини билмай ерга боқди.
– Бекзод! Бирорта транспортни учратсанг, бошлаб келинглар, хўпми?! – дея қичқирди Жамшид.
– Хўп! – дея жавоб қайтарди у.
– Ҳамма ўтин-чўп йиғсин! Умуман, ёқадиган нима нарса бўлса, бир ерга тўплайлик!
Барча йўловчилар теварак-атрофга тарқалишди. Оёқлари билан қор дўнгликларини тепишардию кўзлари аланг-жаланг эди. Ўртага бир уюм шувоқ, майда-чуйда ёғоч бўлаклари йиғилди. Автобус юкхонасидан ёқиш мумкин бўлган нарсани олишди. Бўм-бўш пластик идишлар, баклашкалар, резина поликлар ва ҳатто, захирадаги баллон ҳам ҳар эҳтимолга қарши бўшатиб, автобуснинг иккитадан бўлган орқа ғилдираклари ҳам ёқишга мўлжаллаб қўйилди. Бу биринчидан, тунги совуққа қарши кураш чоралари бўлса, иккинчидан, "Бизни қутқаринг!" деган "SOS" белгиси бўлиб хизмат қиларди. Чунки осмондан вертолёт ёки самолётлар ўтиб қолиши мумкин.Бекзод билан Барно узоқ юришди. Ҳолдан тойишди. Оқшом ҳам чўка бошладики, бирор зоғ кўринмасди. Яна изғирин шабада эсиб, қор бўрони бошланди. Бундай совуқда бошпанасиз қолиб кетиш хавфли эди. Бекзоднинг хаёлидан "Шамол янада кучайиб кетса-чи, унда нима бўлади? Бекор қилдик-да. Нима бўлсаям кўпчиликдан айрилмаслигимиз керак эди" деган нохуш ўй ўтди.
Кутилгандек шамол кучайгандан кучая борди. Барно гўдагини тик ҳолда ушлаб бағрига босиб олди. Қор учқунлари кўз очиргани қўймас, совуқ шамол игнасини аёвсиз санчарди... Шу алпозда икки чақиримча йўл босишди.
– Юришда тўхтамайлик, Барно!
– Чарчадим. Оёғим толиқиб қолди. Боламнинг иситмаси кўтарилаяпти.
– Бўпти, юр, ҳув анави чуқурликка тушиб бир оз ўтирамиз. Эмизиб ҳам оласан.
Паналаш учун чуқурликка тушишди. Аммо бир метрча қор бор экан, ботиб кетишди. Бекзод танаси билан энгашиб, она-боланинг устини тўсиб турди. Аммо қизариб кетган гўдак ҳолсизланиб қолган ва эмишни хоҳламаётганди.
– Мени қўрқитма, болам! – деди Барно шивирлаб ва йиғлай бошлади.
– Йиғлама, кўз ёшинг музлаб қолади. Кейин янаям қийналасан.
– Эй парвардигор, ўзинг мадад бер! Нима гуноҳ қилган эдикки, бизларни жазолаяпсан?! Ҳатто йиғлаб ҳам бўлмаса!.. Боламни ўз паноҳингда асра, менинг жонимни олақол!..
Қор учқунлари кўз очиргани қўймасди. Бунинг устига, уст-бошлари юпун.
– Барно, юрақол, кетайлик! Бўлмаса, учаламиз ҳам ҳалок бўламиз!
– Оёқларим ўзимга бўйсунмаяпти-да, ахир!
– Ҳаракат қилавер, тўхтама! Тўхташ хавфли!
Улар бир-бирларига суяниб, шамолга чап беришга ҳаракат қилиб оҳиста олға кетавердилар. Ортларидан қолган из бир зумда кўмилиб қоларди. Шу тахлит оч-наҳор узоқ юришди. Барно ҳолдан тойди ва ҳолсиз чўккалади. Бекзод гавдаси билан уни шамолдан тўсишга ҳаракат қиларди. Аммо бу фойда бермасди. Фуфайкасини ечди ва ўзи ҳам тиз чўкиб бошларини ўради. Ҳар ҳолда соябон бир оз иш берди. Барно чақалоқнинг бошини очиб кўрди, пешонасини ушлади. Унинг танаси совуқ эди. "Вой-вой! Болам! Бола-а-ам!" дея фарёд чекди у. Лекин унинг овозини совуқ шамол аллақаёқларга олиб кетди.
* * *
Бу пайтда нариги "Новосибирск-Тошкент" автобусидагилар совуқдан титраб-қақшаб божхона постига етиб олган бўлсалар, кичик автобусдагилар оппоқ дашту биёбонда, қор тўзонлари қўйнида яшаш учун курашмоқда эдилар. Дастлаб захира баллон ёқилди. Сўнгра орқа томондаги биттадан баллон ечиб олинди. Аммо ёнаётган бу гулханнинг тафти ҳам сезиларсиз бўлиб, айланма шамол унинг буриқсиб чиқаётган қора тутунини айлантириб юборар ва йўловчиларнинг юз-кўзларига урарди.
Ортиқча буюмлар, сумкалар ҳам бирин-кетин оловга ташланди ва шу зайлда тонгни қаршилашди. Яна ўша ўриндиқларда титраб-қақшаб мизғишга, бор латта-луттани кийиб ёки ўраб олишга тўғри келди. Кўпчилик шамоллаб, бетўхтов йўталар, очликдан ҳолдан тойгандилар.
Бир пайт Алёна чидай олмай қичқира бошлайди.
– Сделайте что-нибудь!! Мы все здесь помрём-же!
– Утром отсюда уедем! – қичқирди Жамшид.
– Как?
– Пешком!
Барча йўловчиларнинг асаблари ниҳоятда таранглашди. Ансора билан Аслия бир адёлни бошларига буркаб ўзаро пичирлашарди:
– Шундай совуқда анави Барноларнинг аҳволи нима бўлдийкин-а?
– Етиб олишгандир.
– Қаерга?
– Билмасам. Чақалоқни худойимнинг ўзи асрайди, дейишади.
– Биргалашиб кетавермадик-да.
– Эрталаб кетарканмиз-ку.
– Бекзод ака, эҳтимол, бирор машина топиб келиб қолар.
– Ҳа. Қанийди...
– Яхши ният қилайлик. Ишқилиб, юртимизга эсон-омон етиб олайлик-да...
– Шу ёқларга ишга келмай ман ўлай.
– Ҳа. Нимасини айтасан, бир адашдик-да...
– Бу адашиш жонимизга завол бўлмасайди...
* * *
Мерган оға ўша куни станциядан кеч қайтди. Об-ҳавонинг бундай кескин ўзгаришини, шамолнинг кучайишини кутмаганди. Отига қўшилган чана аравасида ёпинчиқларга бурканиб келарди. Бир пайт от ҳуркиб тўхтади. Одатда бирор йиртқич жониворга дуч келгудек бўлса, шундай қиларди. Оға беихтиёр милтиғини қўлига олди. Совуқдан қўллари милтиқ темирга ёпишгудек эди. Эллик метрлар, чамаси, нарида қорайиб бир нарса кўринди ва қимирлагандай туюлди. "Қизиқ, бўрига ўхшамайди-ку", деб қўйди мўйсафид ва осмонга қарата милтиғидан отди. Жонивор бўлганида аллақачон қочиб қоларди.Қарсиллаган овоздан Бекзод ўзига келди. Оёқ-қўллари бўйсунмаётган Барно деярли музлаб қолганди. Чўккалаб қолган Бекзод Барнонинг бошидан ўзининг бошини аранг ажратди ва от-аравага кўзи тушди. "Эй!" дея бақирмоқчи бўлди, лекин овози чиқмади. Чиқса ҳам шамол уни олиб кетди, ўрнидан туролмай йиқилди. Аммо Мерган оға ҳушёр эди. Отининг жиловини шу томон бурди ва ўрнидан туриб ёрдамга шошилди.
* * *
... Мерган оға, хотини Бибисора ва қизи тезда ўтов ичида тошўчоқ ёнига жой ҳозирлаб, чалажон қўл-оёқлари деярли музлаб қолган ёш келин-куёв ҳамда уларнинг аллақачон нобуд бўлган гўдагини олиб кириб ётқизишди.
... Эртасига эрталаб дастлаб Бекзод, сўнгра Барно ўзларига келишди. Уларга қайноқ туя сути ичиришди. Юз-кўзлари йиғи ва совуқдан шишиб кетган Барно боласи томон интилди, аммо мадорсизлиги туфайли ҳаракатлана олмади.
– Мурдани ушлаб туриб бўлмайди. Уни кўмиб келинглар, – деди Бибисора қозоқ тилида.
– Ҳей, журсеши? – сўради оға Бекзоддан. Йигитнинг ҳам қош-қовоқлари қизариб, шишиб кетганди. У "ҳа" ишорасини қилди.
– Кимсиздер? Қаёқдан кележатырсиздер?
– Р-Россиядан. Адашиб қолдик.
– Жўлингиз бўлсин?
– Тошкентга.
– Ў-ҳў, Ташкент алисдағўй.
– Ал, сут иш, балам. Қувват бўлади, – деди Бибисора хола.
– Қўнақдарға адемы тамақ истеп бер, – деди оға ва яна Бекзодга юзланди: – Не билан келдингиздер?
– Автобусда. Бензин тугаб қолди. Улар қолиб кетишди.
– Ўҳ-ҳў! Неше сиздер?
– Ўттизта бор.
– Бўлмаса, уларни қутқариш керак экан-да? – сўради яна мўйсафид ўз тилида.
– Ҳа. Иложи борми?
– Ўйлаб кўриш керак.
– Телефон-чи? Телефон борми?
– Ҳа, разъездда бор. Бу ердан ўн километрча нарида.
– Унда "МЧС"га тезлик билан қўнғироқ қилишимиз лозим.
– Майли, бир оз ўзингга келиб ол. Кейин гўдакни ҳам кўмишимиз керак бўлади. Ер музлаган... Аёлингнинг аҳволи оғирга ўхшайди, – деди Мерган оға бир хўрсиниб олиб ва деярли ўзини билмай ётган Барно томон ачиниб қараб қўйди.
Қозоқ аёл бешбармоқ пиширмоқда эди. Қайнатмасидан икки косага қуйиб келди. Уларга бир қошиқдан сузма солиб аралаштирди.
– Ма, ширағим, сўрпасидан ишиб ал, – деди аёл.
Чолнинг Гулжан исмли қизи иккинчи косадаги шўрвани Барнога олиб бориб, унинг бошини кўтарди-да, қошиқлаб ичира бошлади. Аёл биттадан товоқчага бешбармоқ хамири ва гўштидан солиб берди.
Эртаси эрталаб гўдакни жойига қўйишди. Шамол тинганди. Мўйсафид отга чанғи аравасини қўшиб келди.
Davomi bo